سوره مبارکه ممتحنه

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

«به نام خداوند بخشنده مهربان»

«دشمنان خدا را دوست خود نگیرید»

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَاءَ تُلْقُونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَقَدْ كَفَرُوا بِمَا جَاءَكُمْ مِنَ الْحَقِّ يُخْرِجُونَ الرَّسُولَ وَإِيَّاكُمْ أَنْ تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ رَبِّكُمْ إِنْ كُنْتُمْ خَرَجْتُمْ جِهَادًا فِي سَبِيلِي وَابْتِغَاءَ مَرْضَاتِي تُسِرُّونَ إِلَيْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَأَنَا أَعْلَمُ بِمَا أَخْفَيْتُمْ وَمَا أَعْلَنْتُمْ وَمَنْ يَفْعَلْهُ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِيلِ ﴿۱﴾

اى کسانى که ایمان آورده اید، دشمن من و دشمن خودتان را سرپرستانى (براى) خود نگیرید در حالى که با آنها با محبّت ملاقات مى کنید و قطعا آنها به آنچه که از حقّ براى شما آمده، کافر شده اند. آنها پیغمبر و شما را به خاطر اینکه ایمان به خدائى که پروردگار شما است آورده اید، بیرون مى کنند اگر شما براى جهاد در راه من و جلب رضایت من خارج شدید، مخفیانه با آنها دوستى مى کنید و من داناترم به آنچه که شما مخفى مى کنید و (یا) آنچه را که علنى مى نمایید. و کسى که از شما این کار را انجام دهد، پس قطعا از راه راست گمراه شده است. ﴿۱﴾

إِنْ يَثْقَفُوكُمْ يَكُونُوا لَكُمْ أَعْدَاءً وَيَبْسُطُوا إِلَيْكُمْ أَيْدِيَهُمْ وَأَلْسِنَتَهُمْ بِالسُّوءِ وَوَدُّوا لَوْ تَكْفُرُونَ ﴿۲﴾

اگر آنها به شما دست یابند، دشمنان شما خواهند بود و دستشان و زبانشان را به طرف شما به بدى دراز مى کنند و دوست دارند که شاید شما کافر شوید. ﴿۲﴾

برداشت از آیات ۲ – ۱

اهانت به رسول اکرم  صلی الله علیه و آله

سالک الی اللّه نباید دشمنان خدا را از روی محبت فرمانده خود قرار دهد اگر چه آنها با محبت با او برخورد کنند. زیرا سابقه آنها به قدری زشت است که به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله اهانت می کنند و آن حضرت و دستورات آن حضرت را از زندگی خود خارج می نمایند و مردم مسلمان را از راه حق منحرف می سازند و اگر بر مسلمانها قدرت پیدا کنند مسلمانان متوجه خواهند شد که آنها دشمنان صددرصد آنها هستند.

«خدا روز قیامت بین مردم جدایی می اندازد»

لَنْ تَنْفَعَكُمْ أَرْحَامُكُمْ وَلَا أَوْلَادُكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَفْصِلُ بَيْنَكُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ ﴿۳﴾

روز قیامت خویشاوندانتان و اولادتان هرگز براى شما نفعى نخواهند داشت. خدا بین شما جدائى مى اندازد و خدا به آنچه مى کنید، بینا است. ﴿۳﴾

«حضرت ابراهیم علیه السلام الگوی خوبی است»

قَدْ كَانَتْ لَكُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِي إِبْرَاهِيمَ وَالَّذِينَ مَعَهُ إِذْ قَالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنَّا بُرَآءُ مِنْكُمْ وَمِمَّا تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ كَفَرْنَا بِكُمْ وَبَدَا بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةُ وَالْبَغْضَاءُ أَبَدًا حَتَّى تُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَحْدَهُ إِلَّا قَوْلَ إِبْرَاهِيمَ لِأَبِيهِ لَأَسْتَغْفِرَنَّ لَكَ وَمَا أَمْلِكُ لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ شَيْءٍ رَبَّنَا عَلَيْكَ تَوَكَّلْنَا وَإِلَيْكَ أَنَبْنَا وَإِلَيْكَ الْمَصِيرُ ﴿۴﴾

قطعا براى شما در ابراهیم و کسانى که با او بوده اند، الگو و سرمشق خوبى است، آن وقتى که به قومشان گفتند: قطعا ما از شما و از آنچه که غیر از خدا عبادت مى کنید، بیزاریم. ما کافریم به شما و بین ما و بین شما دشمنى و بغض همیشه خواهد بود تا زمانى که به خداى واحد ایمان بیاورید. مگر قول ابراهیم به پدرش که من حتما براى تو طلب بخشش مى کنم و من از جانب خدا براى تو چیز دیگرى را مالک نیستم. پروردگار ما، بر تو توکل مى کنیم و به سوى تو برمى گردیم و بازگشت به سوى تو است. ﴿۴﴾

رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلَّذِينَ كَفَرُوا وَاغْفِرْ لَنَا رَبَّنَا إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ ﴿۵﴾  

پروردگار ما، ما را براى کسانى که کافر شده اند، وسیله آزمایش قرار نده و ما را بیامرز. پروردگار ما، قطعا تو همان عزیز حکیم هستى. ﴿۵﴾

برداشت از آیات ۵ – ۴

الگو داشتن

سالک الی اللّه باید حالات حضرت ابراهیم علیه السلام و کسانی که همراه او بوده اند را برای خود الگوی خوبی قرار دهد و توحید آنها را سرمشق خود بداند و بیزار از پرستیدن بتها و خورشید و ماه و ستارگان باشد. و دائما بگوید خدایا بر تو توکل می کنم و به سوی تو انابه می نمایم و به سوی تو حرکت می کنم. خدایا ما را برای کسانی که کافرند وسیله آزمایش قرار نده و ما را بیامرز زیرا تو عزیز حکیمی هستی.

لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِيهِمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِمَنْ كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَمَنْ يَتَوَلَّ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ ﴿۶﴾

قطعا براى شما در آنها سرمشق نیکوئى خواهد بود براى کسى که امید به خدا و روز قیامت دارد و کسى که پشت کند پس قطعا خدا همان بى نیاز حمید است. ﴿۶﴾

«باید دشمنان به دوستانی مبدّل گردند»

عَسَى اللَّهُ أَنْ يَجْعَلَ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَ الَّذِينَ عَادَيْتُمْ مِنْهُمْ مَوَدَّةً وَاللَّهُ قَدِيرٌ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۷﴾

امید است خدا بین شما و بین کسانى که دشمنشان مى دارید از آنها دوستى قرار دهد. و خدا قدرتمند است. و خدا بخشنده مهربانى است. ﴿۷﴾

«خدا عدالت کنندگان را دوست می دارد»

لَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ ﴿۸﴾

خدا شما را از معاشرت با کسانى که در دین با شما جنگ نکرده و از شهر و دیارتان بیرونتان نکرده اند نهى نمى کند، اینکه به آنها نیکى کنید و با آنها با عدالت رفتار کنید. قطعا خدا عدالت کنندگان را دوست مى دارد. ﴿۸﴾

«دشمنان خودتان را سرپرستان خود قرار ندهید»

إِنَّمَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ قَاتَلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَأَخْرَجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ وَظَاهَرُوا عَلَى إِخْرَاجِكُمْ أَنْ تَوَلَّوْهُمْ وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ فَأُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ ﴿۹﴾

جز این نیست که خدا شما را از دوستى کسانى که با شما در دین جنگ کرده اند و از شهر و دیارتان بیرونتان کرده اند و بر بیرون کردن شما همدستى نموده از اینکه آنها را سرپرست خود قرار بدهید، نهى مى کند. و کسى که آنها را دوست بدارد، پس آنها همان ستمگرانند. ﴿۹﴾

برداشت از آیات ۹ – ۶

برای لقاء پروردگار الگوی خوبی داشته باشید

سالک الی اللّه اگر بخواهد به خدا و زندگی دائمی روز قیامت برسد باید حضرت ابراهیم علیه السلام و خوبانی که در گذشته بوده اند و اعمال خوبی انجام داده اند را الگوی خوبی برای خود قرار دهد و اگر بخواهد خدای تعالی بین او و بین دشمنانش محبت ایجاد کند با این روش امید است او را به این هدف برساند.

سالک الی اللّه باید بداند که خدای تعالی در صورتی که دشمنانش او را اذیت آن چنانی نکرده اند از معاشرت و زندگی با آنها نهی شان نمی فرماید و اگر به آنها نیکی کنند و با عدالت زندگی نمایند آنها ممکن است به دوستانی مبدل شوند و عدالت درباره آنها کاربرد خوبی دارد. ولی خدای تعالی از معاشرت با دشمنانی که آنها با عداوت شدید با او روبرو شده اند نهی فرموده زیرا اگر آنها را دوست بدارد در ظلم با آنها شریک است.

«احکام زنهای مؤمنه مهاجر و زنهای کافره»

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا جَاءَكُمُ الْمُؤْمِنَاتُ مُهَاجِرَاتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِيمَانِهِنَّ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِنَاتٍ فَلَا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْكُفَّارِ لَا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ وَلَا هُمْ يَحِلُّونَ لَهُنَّ وَآتُوهُمْ مَا أَنْفَقُوا وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ وَلَا تُمْسِكُوا بِعِصَمِ الْكَوَافِرِ وَاسْأَلُوا مَا أَنْفَقْتُمْ وَلْيَسْأَلُوا مَا أَنْفَقُوا ذَلِكُمْ حُكْمُ اللَّهِ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ ﴿۱۰﴾

اى کسانى که ایمان آورده اید، وقتى که زنان مؤمنِ هجرت کننده نزد شما آمدند، پس امتحانشان کنید. خدا داناتر است به ایمان اینها. پس اگر شما هم به ایمانشان علم پیدا کردید، آنها را به سوى کفّار برنگردانید. نه این زنها براى کفّار حلالند و نه آنها براى اینها حلالند و به آن زنها آنچه خرج کرده اند بدهید. و هیچ اشکالى بر شما نیست اینکه با آنها وقتى که مَهرشان را به آنها دادید، ازدواج کنید. و زنان کافره را در نکاح خود نگه ندارید و آنچه را که شما براى زنان کافر داده اید، مطالبه کنید و آنها هم مى توانند آنچه را که خرج کرده اند، مطالبه کنند. آن است براى شما حکم خدا که بین شما حکم مى کند. و خدا داناى حکیمى است. ﴿۱۰﴾

وَإِنْ فَاتَكُمْ شَيْءٌ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ إِلَى الْكُفَّارِ فَعَاقَبْتُمْ فَآتُوا الَّذِينَ ذَهَبَتْ أَزْوَاجُهُمْ مِثْلَ مَا أَنْفَقُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي أَنْتُمْ بِهِ مُؤْمِنُونَ ﴿۱۱﴾

و اگر زنى از همسران شما از دستتان به طرف کفّار برود، پس شما در جنگى بر آنها پیروز شدید، به کسانى که همسرانشان رفته اند، مانندمَهرى که پرداخته اند بدهید. و از خدائى که شما به او ایمان دارید بپرهیزید. ﴿۱۱﴾

«شرایط بیعت زنها با رسول اکرم صلی الله علیه و آله»

يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَى أَنْ لَا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا وَلَا يَسْرِقْنَ وَلَا يَزْنِينَ وَلَا يَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ وَلَا يَأْتِينَ بِبُهْتَانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلَا يَعْصِينَكَ فِي مَعْرُوفٍ فَبَايِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۱۲﴾

اى پیامبر، وقتى که زنهاى با ایمان نزد تو آمدند و با تو بیعت کردند بر اینکه چیزى را با خدا شریک قرار ندهند و دزدى نکنند و زنا ننمایند و اولادشان را نکشند و بهتانى در بین دستهایشان و پاهایشان نزنند و در خوبى معصیت تو را نکنند، پس تو با آنها بیعت کن و براى آنها از خدا طلب بخشش کن. قطعا خدا بخشنده مهربانى است. ﴿۱۲﴾

«با کسانی که خدا بر آنها غضب کرده دوستی نکنید»

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَوَلَّوْا قَوْمًا غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ قَدْ يَئِسُوا مِنَ الْآخِرَةِ كَمَا يَئِسَ الْكُفَّارُ مِنْ أَصْحَابِ الْقُبُورِ ﴿۱۳﴾

اى کسانى که ایمان آورده اید، با مردمى که خدا بر آنها غضب کرده، دوستى نکنید. آنها از آخرت مأیوسند، همان طورى که کفّارِ از اهل قبور مأیوسند. ﴿۱۳﴾

برداشت از آیات ۱۳ – ۱۰

دنیا محل تجارت است

سالک الی اللّه باید دنیا را محل تجارت خود قرار دهد تا بتواند به وسیله زاد و توشه ایی که از آن بر می دارد از عذاب دردناک جهنم نجات پیدا کند و این زاد و توشه عبارت اند از ایمان به خدا و ایمان به رسول خدا صلی الله علیه و آله و جهاد در راه خدا با مال و جان که اگر این تجارت را کرد خدا گناهانش را می بخشد و او را وارد بهشت می کند و مسکن پاک و پاکیزه ای در بهشت عدن به او می دهد و آن چه را که دوست دارد به او عنایت می کند و به او بشارت فتح و پیروزی نزدیکی را عنایت می فرماید.

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *