سوره مبارکه نور
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
«به نام خداوند بخشنده مهربان»
سُورَةٌ أَنْزَلْنَاهَا وَفَرَضْنَاهَا وَأَنْزَلْنَا فِيهَا آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ ﴿۱﴾
سوره اى است که آن را نازل کرده و واجبش نموده ایم و در آن آیات روشنى نازل نموده ایم، شاید شما متذکر شوید. ﴿۱﴾
«حدّ زنا»
الزَّانِيَةُ وَالزَّانِي فَاجْلِدُوا كُلَّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا مِائَةَ جَلْدَةٍ وَلَا تَأْخُذْكُمْ بِهِمَا رَأْفَةٌ فِي دِينِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَلْيَشْهَدْ عَذَابَهُمَا طَائِفَةٌ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ ﴿۲﴾
هر یک از زن و مرد زناکار را صد تازیانه بزنید و رأفت در دین خدا براى آنها اتّخاذ نکنید، اگر ایمان به خدا و روز قیامت دارید و باید گروهى از مؤمنین مجازات آنها را شاهد باشند. ﴿۲﴾
الزَّانِي لَا يَنْكِحُ إِلَّا زَانِيَةً أَوْ مُشْرِكَةً وَالزَّانِيَةُ لَا يَنْكِحُهَا إِلَّا زَانٍ أَوْ مُشْرِكٌ وَحُرِّمَ ذَلِكَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ ﴿۳﴾
مرد زناکار، جز با زن زناکار یا زن مشرک ازدواج نمى کند و زن زناکار جز مرد زناکار یا مرد مشرک را به نکاح خود در نمى آورد. و آن بر مؤمنان حرام شده است. ﴿۳﴾
«حدّ تهمت به زنهای پاک»
وَالَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ ثُمَّ لَمْ يَأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمَانِينَ جَلْدَةً وَلَا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهَادَةً أَبَدًا وَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ ﴿۴﴾
و کسانى که زنهاى پاک را متّهم مى کنند، سپس چهار شاهد نمى آورند، آنها را هشتاد تازیانه بزنید و هیچ وقت شهادتشان را قبول نکنید. و اینها همان فاسقانند. ﴿۴﴾
إِلَّا الَّذِينَ تَابُوا مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ وَأَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۵﴾
مگر کسانى که بعد از آن، توبه کنند و خود را اصلاح نمایند. پس در این صورت قطعا خدا بخشنده مهربانى است. ﴿۵﴾
برداشت از آیات ۵ – ۴
تهمت
سالک الی اللّه نباید به هیچ وجه به زنهای مؤمنه تهمت بزند و الا قول و شهادتش قبول نمی شود و جزء فاسقین محسوب خواهد شد ولی اگر توبه کند و خودش را اصلاح نماید پروردگار مهربان او را می بخشد.
وَالَّذِينَ يَرْمُونَ أَزْوَاجَهُمْ وَلَمْ يَكُنْ لَهُمْ شُهَدَاءُ إِلَّا أَنْفُسُهُمْ فَشَهَادَةُ أَحَدِهِمْ أَرْبَعُ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الصَّادِقِينَ ﴿۶﴾
و کسانى که همسران خود را متّهم مى کنند و براى آنها شاهدانى نیست جز خودشان، پس هر یک از آنها چهار مرتبه باید به نام خدا شهادت دهد و قسم بخورد. که قطعا او از راستگویان است. ﴿۶﴾
وَالْخَامِسَةُ أَنَّ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَيْهِ إِنْ كَانَ مِنَ الْكَاذِبِينَ ﴿۷﴾
و در مرتبه پنجم بگوید: لعنت خدا بر او باد اگر از دروغگویان باشد. ﴿۷﴾
وَيَدْرَأُ عَنْهَا الْعَذَابَ أَنْ تَشْهَدَ أَرْبَعَ شَهَادَاتٍ بِاللَّهِ إِنَّهُ لَمِنَ الْكَاذِبِينَ ﴿۸﴾
و به این طریق عذاب و کیفر (زنا) از آن زن دفع مى شود که چهار بار به خدا قسم بخورد و خدا را شاهد بگیرد که آن مرد از دروغگویان است. ﴿۸﴾
وَالْخَامِسَةَ أَنَّ غَضَبَ اللَّهِ عَلَيْهَا إِنْ كَانَ مِنَ الصَّادِقِينَ ﴿۹﴾
و در مرحله پنجم غضب خدا بر آن زن باد اگر آن مرد از راستگویان باشد. ﴿۹﴾
وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ وَأَنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ حَكِيمٌ ﴿۱۰﴾
و اگر فضل خدا و رحمت او بر شما نبود و قطعا خدا توبه پذیر حکیمی است. ﴿۱۰﴾
«قضیه افک»
إِنَّ الَّذِينَ جَاءُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِنْكُمْ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَكُمْ بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَكُمْ لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ مَا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ وَالَّذِي تَوَلَّى كِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِيمٌ ﴿۱۱﴾
قطعا کسانى که آن تهمت را درآوردند، جمعى از شما بودند. ولى گمان نکنید این جریان براى شما بد بود، بلکه آن براى شما خیر بود. براى هر کسى از آنها سهمى از گناهى که کسب کرده، خواهد بود. و کسى که عهده دار بزرگتر آن گناه از این جمعیت است، براى او عذاب عظیمى خواهد بود. ﴿۱۱﴾
لَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَذَا إِفْكٌ مُبِينٌ ﴿۱۲﴾
چرا وقتى که این تهمت را شنیدید، مردان و زنان با ایمان نسبت به خود گمان خوب نبردند و نگفتند که این تهمت آشکارایى است؟ ﴿۱۲﴾
لَوْلَا جَاءُوا عَلَيْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ فَإِذْ لَمْ يَأْتُوا بِالشُّهَدَاءِ فَأُولَئِكَ عِنْدَ اللَّهِ هُمُ الْكَاذِبُونَ ﴿۱۳﴾
چرا چهار شاهد بر آن نیاوردند؟ پس وقتى که این چهار شاهد را نیاورند، آن گروه در نزد خدا همان دروغگویانند. ﴿۱۳﴾
وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِي مَا أَفَضْتُمْ فِيهِ عَذَابٌ عَظِيمٌ ﴿۱۴﴾
و اگر فضل خدا و رحمت او در دنیا و آخرت بر شما نبود، به خاطر این تهمتى که زدید، عذاب سختى به شما مى رسید. ﴿۱۴﴾
إِذْ تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِكُمْ وَتَقُولُونَ بِأَفْوَاهِكُمْ مَا لَيْسَ لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ وَتَحْسَبُونَهُ هَيِّنًا وَهُوَ عِنْدَ اللَّهِ عَظِيمٌ ﴿۱۵﴾
آن وقتى که این تهمت را از زبان یکدیگر با آن برخورد مى کردید و با دهانتان آنچه را که به آن علم نداشتید مى گفتید و گمان مى کردید که این مطلب کوچکى است، حال آنکه آن در نزد خدا بزرگ بود. ﴿۱۵﴾
وَلَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُمْ مَا يَكُونُ لَنَا أَنْ نَتَكَلَّمَ بِهَذَا سُبْحَانَكَ هَذَا بُهْتَانٌ عَظِيمٌ ﴿۱۶﴾
چرا وقتى که آن را شنیدید نگفتید، ما حقّ نداریم که درباره این تهمت حرف بزنیم؟ خدایا تو پاکیزه اى، این بهتان بزرگى است. ﴿۱۶﴾
يَعِظُكُمُ اللَّهُ أَنْ تَعُودُوا لِمِثْلِهِ أَبَدًا إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ ﴿۱۷﴾
خدا موعظه تان مى کند. هیچ وقت مثل این را تکرار نکنید، اگر مؤمن هستید. ﴿۱۷﴾
وَيُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ ﴿۱۸﴾
و خدا براى شما آیات را بیان مى کند و خدا داناى حکیمى است. ﴿۱۸﴾
برداشت از آیات ۱۸ – ۱۱
حفظ آبروی مسلمانان
سالک الی اللّه نباید وقتی تهمتی را از کسی و یا کسانی شنید آن را قبول نماید بلکه حتّی دستور این است که به یکدیگر حسن ظنّ داشته باشند مگر آن که چهار شاهد عادل آن تهمت را شهادت دهند. و اگر کلامی را درباره کسی شنیدند بدون علم، کلمه و یا سخنی بر زبان جاری نسازند. زیرا پروردگار مهربان برای آبروی مسلمانان اهمیت زیادی قائل شده است. و دوست ندارد آبروی مردم مسلمان در نزد دیگران ریخته شود.
«مذمّت شایع کردن کارهای زشت»
إِنَّ الَّذِينَ يُحِبُّونَ أَنْ تَشِيعَ الْفَاحِشَةُ فِي الَّذِينَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ ﴿۱۹﴾
قطعا کسانى که دوست دارند اینکه کارهاى زشت را در کسانى که ایمان آورده اند شایع کنند، براى آنها در دنیا و آخرت عذاب دردناکى خواهد بود. و خدا مى داند و شما نمى دانید. ﴿۱۹﴾
برداشت از آیه ۱۹
نهی از تشییع فاحشه
سالک الی اللّه باید بکوشد تا به هیچ وجه، چه به وسیله گفتار و چه به وسیله اعمالش کارهای زشت را در بین اهل ایمان اشاعه ندهد. زیرا پروردگار مهربان شدیدا از این کار نهی فرموده و کسانی که مرتکب چنین عملی شوند را عذاب سختی در دنیا و آخرت خواهد فرمود.
وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ وَأَنَّ اللَّهَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ ﴿۲۰﴾
و اگر فضل خدا و مهربانى او شامل حال شما نبود، (مجازات سختى داشتید) و قطعا خدا رئوفِ مهربانى است. ﴿۲۰﴾
برداشت از آیه ۲۰
مهربانی خدای تعالی
سالک الی اللّه باید بداند که در هر لحظه از زندگی اش زیر سایه فضل و مهربانی پروردگار مهربان قرار دارد و پروردگارش را باید رئوف و مهربان بداند.
«از وساوس شیطان پیروی نکنید»
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ وَمَنْ يَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ وَالْمُنْكَرِ وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ مَا زَكَى مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ أَبَدًا وَلَكِنَّ اللَّهَ يُزَكِّي مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ﴿۲۱﴾
اى کسانى که ایمان آورده اید، از قدمهاى شیطان پیروى نکنید. و کسى که از گامهاى شیطان پیروى کند، پس قطعا او را به فحشاء و منکر امر خواهد کرد. و اگر فضل خدا و رحمت او بر شما نبود، هیچ یک از شما هیچ وقت تزکیه نمى شد ولى خدا هر کس را بخواهد تزکیه مى کند و خدا شنواى دانائى است. ﴿۲۱﴾
برداشت از آیه ۲۱
موفقیت در تزکیه نفس
سالک الی اللّه نباید از وسوسه ها و خواسته های شیطان پیروی کند. زیرا شیطان با وسوسه ها و گامهایش می خواهد انسان را به طرف فحشاء و منکرات سوق دهد و باید موفقیتهایی که در تزکیه نفس شاملش می شود را از فضل و رحمت خدای تعالی بداند. و در حقیقت خدای تعالی او را موفّق به تزکیه نفس می فرماید.
وَلَا يَأْتَلِ أُولُو الْفَضْلِ مِنْكُمْ وَالسَّعَةِ أَنْ يُؤْتُوا أُولِي الْقُرْبَى وَالْمَسَاكِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلْيَعْفُوا وَلْيَصْفَحُوا أَلَا تُحِبُّونَ أَنْ يَغْفِرَ اللَّهُ لَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۲۲﴾
و کسانى که داراى برترى و وسعت رزق از میان شما هستند، نباید از انفاق به خویشاوندان و مساکین و آنهائى که در راه خدا هجرت کرده اند، کوتاهى کنند. پس عفو کنند و گذشت نمایند. مگر شما دوست ندارید که خدا شما را بیامرزد و خدا بخشنده مهربانى است. ﴿۲۲﴾
برداشت از آیه ۲۲
عفو و گذشت
سالک الی اللّه انفاق به خویشاوندان و مساکین و مهاجرین در راه خدای تعالی باید داشته باشد و باید عفو و گذشت کند اگر دوست دارد خدای تعالی او را ببخشد و مورد مهربانی خاصش قرار دهد.
«عذاب کسانی که زنهای پاک را متّهم می کنند»
إِنَّ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ لُعِنُوا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ ﴿۲۳﴾
قطعا کسانى که زنان با ایمان پاک و بى خبر از کارهاى بد را تهمت مى زنند، در دنیا و آخرت لعنت شده اند و براى آنها عذاب بزرگى خواهد بود. ﴿۲۳﴾
يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَأَيْدِيهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿۲۴﴾
روزى که علیه آنها زبانهایشان و دستهایشان و پاهایشان به آنچه عمل کرده اند شهادت خواهد داد. ﴿۲۴﴾
يَوْمَئِذٍ يُوَفِّيهِمُ اللَّهُ دِينَهُمُ الْحَقَّ وَيَعْلَمُونَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ الْحَقُّ الْمُبِينُ ﴿۲۵﴾
آن روز، خدا، حقّ جزاى آنها را کاملاً ادا خواهد کرد و آنها مى دانند که قطعا خدا همان حقّ آشکارایى است. ﴿۲۵﴾
«پاکان، برای پاکان»
اَلْخَبِيثَاتُ لِلْخَبِيثِينَ وَالْخَبِيثُونَ لِلْخَبِيثَاتِ وَالطَّيِّبَاتُ لِلطَّيِّبِينَ وَالطَّيِّبُونَ لِلطَّيِّبَاتِ أُولَئِكَ مُبَرَّءُونَ مِمَّا يَقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ كَرِيمٌ ﴿۲۶﴾
زنان ناپاک مال مردان ناپاک اند و مردان ناپاک مال زنان ناپاک اند و زنان پاک مال مردان پاک اند و مردان پاک مال زنان پاک اند، اینها مبرّا هستند از آنچه درباره شان مى گویند. براى آنها مغفرت و روزى خوبى خواهد بود. ﴿۲۶﴾
«در ورود به خانه غیر، سلام کنید»
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ بُيُوتِكُمْ حَتَّى تَسْتَأْنِسُوا وَتُسَلِّمُوا عَلَى أَهْلِهَا ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ ﴿۲۷﴾
اى کسانى که ایمان آورده اید، به غیر خانه هاى خودتان داخل نشوید، مگر آنکه انسى با اهل آن داشته باشید و به اهل خانه سلام کنید، این کار شما براى شما بهتر است، شاید متذکر شوید. ﴿۲۷﴾
فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فِيهَا أَحَدًا فَلَا تَدْخُلُوهَا حَتَّى يُؤْذَنَ لَكُمْ وَإِنْ قِيلَ لَكُمُ ارْجِعُوا فَارْجِعُوا هُوَ أَزْكَى لَكُمْ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ ﴿۲۸﴾
پس اگر در آن خانه ها کسى را نیافتید، پس داخل نشوید تا اذن به شما داده شود و اگر به شما گفتند: برگردید، پس برگردید. این براى شما پاکیزه تر است. و خدا به آنچه مى کنید دانا است. ﴿۲۸﴾
لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ مَسْكُونَةٍ فِيهَا مَتَاعٌ لَكُمْ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تُبْدُونَ وَمَا تَكْتُمُونَ ﴿۲۹﴾
بر شما باکى نیست اگر به خانه غیر مسکونى که براى شما در آن استفاده اى است، وارد شوید. و خدا مى داند آنچه را که اظهار و آنچه را که کتمان مى کنید. ﴿۲۹﴾
برداشت از آیات ۲۹ – ۲۷
نکاتی مهّم برای اهل ایمان
سالک الی اللّه باید این چند نکته را دقیقا رعایت کند:
اوّل: با کسانی که انس و الفتی دارد، رفت و آمد داشته باشد.
دوّم: وقتی وارد خانه ای شد به اهل آن خانه سلام کند.
سوّم: اگر داخل خانه، کسی نبود وارد نشود تا به او اجازه ورود بدهند.
چهارم: اگر مقتضی نبود که به او اجازه ورود دهند و بگویند برگرد، اطاعت کند و برگردد.
پنجم: خانه و جایی که محل سکونت کسی نیست مانعی ندارد که در آن جا وارد شود.
«به زنهای مؤمنه نگاه نکنید»
قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَيَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذَلِكَ أَزْكَى لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا يَصْنَعُونَ ﴿۳۰﴾
به مؤمنین بگو: چشم خود را بپوشانند و فروج خود را حفظ کنند. این براى آنها پاکتر است. خدا به آنچه مى کنند، آگاه است. ﴿۳۰﴾
«به مردان مؤمن نگاه نکنید»
وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُيُوبِهِنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِينَ غَيْرِ أُولِي الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلَى عَوْرَاتِ النِّسَاءِ وَلَا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ مَا يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿۳۱﴾
به زنهاى مؤمنه بگو که چشمهاى خود را بپوشانند و فرجهاى خود را حفظ کنند و زینتهاى خود را ظاهر نکنند مگر آنچه از آنها ظاهر است و روسریهاى خود را بر سینه هاى خود بیندازند و زینت خود را مگر براى شوهرهاى خود یا پدران خود یا پدران شوهرهاى خود یا پسران خود یا پسران شوهران خود یا برادران خود یا پسران برادران خود یا پسران خواهرهاى خود یا زنان خود یا بردگان خود یا افراد سفیهى از مردها که به زن تمایلى ندارند یا کودکانى که بر عورت زنها اطّلاعى ندارند ظاهر نکنند و پاى خود را آنچنان به زمین نزنند که زینتهائى را که مخفى کرده اند معلوم شود. و اى مؤمنین، همه تان به سوى خدا توبه کنید، شاید رستگار شوید. ﴿۳۱﴾
«دستور ازدواج»
وَأَنْكِحُوا الْأَيَامَى مِنْكُمْ وَالصَّالِحِينَ مِنْ عِبَادِكُمْ وَإِمَائِكُمْ إِنْ يَكُونُوا فُقَرَاءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ ﴿۳۲﴾
مجرّدهاى از خود را و غلامان و کنیزان صالحتان را همسر بدهید. اگر تنگدست باشند، خدا از فضل خودش آنها را بى نیاز مى کند و خدا گشایش دهنده دانایى است. ﴿۳۲﴾
وَلْيَسْتَعْفِفِ الَّذِينَ لَا يَجِدُونَ نِكَاحًا حَتَّى يُغْنِيَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَالَّذِينَ يَبْتَغُونَ الْكِتَابَ مِمَّا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ فَكَاتِبُوهُمْ إِنْ عَلِمْتُمْ فِيهِمْ خَيْرًا وَآتُوهُمْ مِنْ مَالِ اللَّهِ الَّذِي آتَاكُمْ وَلَا تُكْرِهُوا فَتَيَاتِكُمْ عَلَى الْبِغَاءِ إِنْ أَرَدْنَ تَحَصُّنًا لِتَبْتَغُوا عَرَضَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَمَنْ يُكْرِهْهُنَّ فَإِنَّ اللَّهَ مِنْ بَعْدِ إِكْرَاهِهِنَّ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۳۳﴾
و کسانى که نمى توانند ازدواج کنند، باید پاکدامنى را پیشه نمایند تا خدا از فضل خودش آنها را بى نیاز کند. و کسانى از بردگان شما که مایلند مکاتبه شوند، پس اگر در آنها خیرى مى دانید با آنها مکاتبه کنید و از مالى که خدا به شما داده است، به آنها بدهید. و کنیزان خود را براى دستیابى به زندگى دنیا اگر آنها پاکى را مى خواهند، وادار به تجاوزگرى ننمایید. و کسى که آنها را مجبور کند، پس قطعا خدا بعد از اجبار آنها بخشنده مهربانى است. ﴿۳۳﴾
وَلَقَدْ أَنْزَلْنَا إِلَيْكُمْ آيَاتٍ مُبَيِّنَاتٍ وَمَثَلًا مِنَ الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلِكُمْ وَمَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِينَ ﴿۳۴﴾
و قطعا ما براى شما آیات بیان کننده اى و مَثَلى از کسانى که قبل از شما بودند و همچنین موعظه از براى پرهیزکاران نازل نموده ایم. ﴿۳۴﴾
«آیه نور و تمجید از اهل بیت عصمت علیهم السلام»
اَللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ فِيهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِي زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبَارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لَا شَرْقِيَّةٍ وَلَا غَرْبِيَّةٍ يَكَادُ زَيْتُهَا يُضِيءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُورٌ عَلَى نُورٍ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشَاءُ وَيَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿۳۵﴾
خدا نور آسمانها و زمین است. مَثَل نور خدا مانند ظرف چراغى است که در آن چراغى باشد. آن چراغ در حبابى باشد. آن حباب مانند یک ستاره درخشانى باشد. (آن چراغ) با روغنى که از درخت پر برکت زیتونى که نه شرقى و نه غربى باشد، روشن مى شود. نزدیک است روغنش اگر چه تماس با آتش نگرفته باشد، شعله ور گردد، نورى بر نور. خدا هدایت مى کند با نورش کسى را که بخواهد. و خدا مَثَلهایى براى مردم مى زند و خدا به هر چیزى دانا است. ﴿۳۵﴾
فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فِيهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ ﴿۳۶﴾
در خانه هایى است که خدا اذن فرموده، اینکه نام خدا بلند شود و یاد شود و براى خدا در آن صبح و شام تسبیح گردد. ﴿۳۶﴾
رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ ﴿۳۷﴾
مردانى که تجارت و معامله آنها را از یاد خدا و برپا داشتن نماز و دادن زکات باز نمى دارد، آنها از روزى که دلها و دیده ها، زیر و رو مى شود، مى ترسند. ﴿۳۷﴾
لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ مَا عَمِلُوا وَيَزِيدَهُمْ مِنْ فَضْلِهِ وَاللَّهُ يَرْزُقُ مَنْ يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ ﴿۳۸﴾
تا خدا به نیکوترین چیزى که عمل کردند، آنها را جزا دهد و از فضلش براى آنها بیفزاید و خدا بدون حساب هر که را بخواهد روزى مى دهد. ﴿۳۸﴾
برداشت از آیات ۳۸ – ۳۷
تجارت سودمند
سالک الی اللّه نباید تجارت و معامله و کسب و کارش او را از یاد پروردگار غافل کند و از بر پاداشتن نماز و دادن زکات دورش نماید. و همیشه باید به یاد قیامت باشد. زیرا خدای تعالی در آخرت به بهترین نحو جزای اعمالش را می دهد و کسانی که برای رضای پروردگار کاری می کنند، بدون حساب مورد لطف و مهربانی خدای تعالی قرار می گیرند.
«اعمال کفّار مانند سراب است»
وَالَّذِينَ كَفَرُوا أَعْمَالُهُمْ كَسَرَابٍ بِقِيعَةٍ يَحْسَبُهُ الظَّمْآنُ مَاءً حَتَّى إِذَا جَاءَهُ لَمْ يَجِدْهُ شَيْئًا وَوَجَدَ اللَّهَ عِنْدَهُ فَوَفَّاهُ حِسَابَهُ وَاللَّهُ سَرِيعُ الْحِسَابِ ﴿۳۹﴾
و کسانى که کافر شدند، اعمالشان مانند سرابى که در کویر باشد و انسان تشنه لب گمان مى کند که آن آب است و وقتى که نزد آن مى رود آن را چیزى نمى یابد و(لى) خدا را نزد آن مى یابد که حساب او را کاملاً مى دهد و خدا سریع الحساب است. ﴿۳۹﴾
أَوْ كَظُلُمَاتٍ فِي بَحْرٍ لُجِّيٍّ يَغْشَاهُ مَوْجٌ مِنْ فَوْقِهِ مَوْجٌ مِنْ فَوْقِهِ سَحَابٌ ظُلُمَاتٌ بَعْضُهَا فَوْقَ بَعْضٍ إِذَا أَخْرَجَ يَدَهُ لَمْ يَكَدْ يَرَاهَا وَمَنْ لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُورًا فَمَا لَهُ مِنْ نُورٍ ﴿۴۰﴾
یا مانند تاریکى شدیدى در دریاى عمیق و پهناورى که موج بالاى آن موج دیگرى، آن را پوشانده، بالاى آن ابرى (سیاه). تاریکى هایى که بر روى یکدیگر قرار گرفته (و حتّى) وقتى که دست خود را بیرون مى آورد، ممکن نیست آن را ببیند و کسى را که خدا براى او نورى قرار ندهد، نورى براى او نخواهد بود. ﴿۴۰﴾
برداشت از آیات ۴۰ – ۳۹
اعمال کفّار
سالک الی اللّه باید بداند که کفر ﴿در هر درجه ای که باشد﴾ نمی گذارد که او به حقیقت دست یابد و اعمالش مثل سراب است که ظاهری دارد ولی واقعیت ندارد لب تشنه او را سیراب نمی کند. و یا مثل تاریکی شدیدی است که در دریای عمیق و پهناوری باشد که آب روی هم انباشته شده و ابر سیاهی نیز بالای آن را گرفته باشد و حتی دست خود را در آن تاریکی نبیند. این سراب و این تاریکی وحشتناک در حقیقت شبیه اعمال کفّار است که نور ندارند، حقیقت ندارند، و انسان باید حقیقت و نور را از پروردگار تقاضا کند.
«همه چیز خدا را تسبیح می کنند»
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُسَبِّحُ لَهُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالطَّيْرُ صَافَّاتٍ كُلٌّ قَدْ عَلِمَ صَلَاتَهُ وَتَسْبِيحَهُ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِمَا يَفْعَلُونَ ﴿۴۱﴾
آیا ندیدى که قطعا کسى که در آسمانها و زمین است و پرنده ها وقتى که بال پهن کرده اند، خدا را تسبیح مى کنند؟ همه آنها نماز و تسبیح خود را مى دانند و خدا به آنچه مى کنند، دانا است. ﴿۴۱﴾
وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَإِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ ﴿۴۲﴾
و برای خدا مالکیت آسمانها و زمین است و برگشت همه به سوی خدا است. ﴿۴۲﴾
«کیفیت نزول باران»
أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُزْجِي سَحَابًا ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيْنَهُ ثُمَّ يَجْعَلُهُ رُكَامًا فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ جِبَالٍ فِيهَا مِنْ بَرَدٍ فَيُصِيبُ بِهِ مَنْ يَشَاءُ وَيَصْرِفُهُ عَنْ مَنْ يَشَاءُ يَكَادُ سَنَا بَرْقِهِ يَذْهَبُ بِالْأَبْصَارِ ﴿۴۳﴾
آیا ندیدى که قطعا خدا ابرها را مى راند، سپس میان آنها را با هم جمع مى کند و بعد آن را متراکم قرار مى دهد؟ پس مى بینى که از لابلاى آن، دانه هاى باران خارج مى شود و از آسمان از کوههایى که در آن آسمان است، دانه هاى تگرگ را نازل مى کند و هر کس را که بخواهد بوسیله آن آسیب مى رساند و از هر کس که بخواهد، آن آسیب را برطرف مى کند. نزدیک است درخشندگى برق آن ابرها نور چشمها را ببرد. ﴿۴۳﴾
يُقَلِّبُ اللَّهُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَعِبْرَةً لِأُولِي الْأَبْصَارِ ﴿۴۴﴾
خدا شب و روز را می چرخاند. قطعا در آن برای صاحبان بصیرت عبرتی خواهد بود. ﴿۴۴﴾
«تقسیم بندی حیوانات»
وَاللَّهُ خَلَقَ كُلَّ دَابَّةٍ مِنْ مَاءٍ فَمِنْهُمْ مَنْ يَمْشِي عَلَى بَطْنِهِ وَمِنْهُمْ مَنْ يَمْشِي عَلَى رِجْلَيْنِ وَمِنْهُمْ مَنْ يَمْشِي عَلَى أَرْبَعٍ يَخْلُقُ اللَّهُ مَا يَشَاءُ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۴۵﴾
و خدا هر جنبنده اى را از آب خلق کرد، پس بعضى از آنها بر شکم راه مى روند و بعضى از آنها روى دو پا راه مى روند و بعضى از آنها روى چهارپا راه مى روند. خدا هر چیزى را بخواهد خلق مى کند. قطعا خدا بر هر چیزى قادر است. ﴿۴۵﴾
لَقَدْ أَنْزَلْنَا آيَاتٍ مُبَيِّنَاتٍ وَاللَّهُ يَهْدِي مَنْ يَشَاءُ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ ﴿۴۶﴾
قطعا ما آیات روشن کننده اى را نازل نمودیم. و خدا هر که را بخواهد به راه راست هدایت مى کند. ﴿۴۶﴾
برداشت از آیه ۴۶
صراط مستقیم
سالک الی اللّه باید بداند که آیات الهی روشن و واضح است و باید هدایت به راه راست و صراط مستقیم را از خدای تعالی تقاضا کند تا به او این نعمت عظمی داده شود.
«دوروئی منافقان»
وَيَقُولُونَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالرَّسُولِ وَأَطَعْنَا ثُمَّ يَتَوَلَّى فَرِيقٌ مِنْهُمْ مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ وَمَا أُولَئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ ﴿۴۷﴾
و مى گویند: به خدا و به رسول ایمان آورده و اطاعت مى کنیم. سپس بعد از این ادّعا جمعى از آنها رو مى گردانند و اینها مؤمن نیستند. ﴿۴۷﴾
وَإِذَا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذَا فَرِيقٌ مِنْهُمْ مُعْرِضُونَ ﴿۴۸﴾
و وقتى که به طرف خدا و رسولش دعوت مى شوند که خدا بین آنها حکم کند، ناگهان جمعى از آنها اعراض مى کنند. ﴿۴۸﴾
وَإِنْ يَكُنْ لَهُمُ الْحَقُّ يَأْتُوا إِلَيْهِ مُذْعِنِينَ ﴿۴۹﴾
و اگر حقّ به آنها داده شود، آنها به سوی او با فرمانبرداری می آیند. ﴿۴۹﴾
برداشت از آیات ۴۹ – ۴۷
نفاق
سالک الی اللّه اگر می خواهد از نفاق و دوروئی دور باشد باید در اطاعت و ایمان به خدا و رسولش صادق باشد و باید وقتی خدا و رسولش حکمی می کنند آن را قبول داشته باشد و همیشه طالب حق باشد چه به نفع او و چه به ضررش باشد.
أَفِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ أَمِ ارْتَابُوا أَمْ يَخَافُونَ أَنْ يَحِيفَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ وَرَسُولُهُ بَلْ أُولَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ ﴿۵۰﴾
آیا در دلهاشان مرض است یا شک کرده اند یا مى ترسند خدا و رسولش بر آنها ظلم کنند؟ بلکه اینها خودشان ستمگرانند. ﴿۵۰﴾
برداشت از آیه ۵۰
امراض روحی
سالک الی اللّه باید خود را از امراض روحی پاک کند، به خدا و رسولش شک و تردید نداشته باشد و یقین داشته باشد که خدا و رسولش هیچ وقت به هیچ موجود و بشری ظلم نمی کنند.
«سخن مؤمنین در مقابل دعوت خدا»
إِنَّمَا كَانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذَا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَنْ يَقُولُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿۵۱﴾
جز این نیست که سخن مؤمنین زمانى که به سوى خدا و رسولش براى اینکه بین آنها حکم کند دعوت مى شوند، مى گویند: شنیدیم و اطاعت کردیم. و اینها همان رستگارانند. ﴿۵۱﴾
وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَيَخْشَ اللَّهَ وَيَتَّقْهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَائِزُونَ ﴿۵۲﴾
و کسى که خدا و رسولش را اطاعت کند و از او بترسد و تقواى او را پیشه کند، پس اینها همان رستگارانند. ﴿۵۲﴾
وَأَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ لَئِنْ أَمَرْتَهُمْ لَيَخْرُجُنَّ قُلْ لَا تُقْسِمُوا طَاعَةٌ مَعْرُوفَةٌ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ ﴿۵۳﴾
و آنها به خدا قسم یاد کردند و در قسمشان تأکید نمودند که اگر فرمان دهى، خارج مى شوند. بگو: قسم نخورید. اطاعت شناخته شده اى نشان دهید. قطعا خدا به آنچه مى کنید، آگاه است. ﴿۵۳﴾
برداشت از آیات ۵۳ – ۵۱
رستگار کیست؟
سالک الی اللّه باید بداند که مؤمن و رستگار کسی است که وقتی خدای تعالی و رسولش حکمی می کنند فورا باید قبول کرده و اطاعت کند و از خدای تعالی بترسد و خشیت داشته باشد و تقوای الهی را رعایت کند و به جای قسم بیهوده خوردن، اطاعتش را نشان دهد. زیرا خدای تعالی به آن چه انجام می شود آگاه است.
قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْهِ مَا حُمِّلَ وَعَلَيْكُمْ مَا حُمِّلْتُمْ وَإِنْ تُطِيعُوهُ تَهْتَدُوا وَمَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ ﴿۵۴﴾
بگو: خدا را اطاعت کنید و رسولش را اطاعت کنید. پس اگر روبگردانند، جز این نخواهد بود که بر عهده پیامبر آن چیزى است که به دوش کشیده و بر عهده شما آن چیزى است که مکلّف شده و عهده دار شده اید و اگر او را اطاعت کنید، هدایت مى شوید. و بر رسول جز رساندن حقایق به طور آشکار چیزى نیست. ﴿۵۴﴾
برداشت از آیه ۵۴
انجام وظیفه
سالک الی اللّه باید در آن چیزهایی که مسئولیت انجامش را بر عهده گرفته متعهدانه عمل کند و مهمترینش اطاعت خدا و رسولش می باشد.
«وعده نجات مستضعفین»
وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَلَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دِينَهُمُ الَّذِي ارْتَضَى لَهُمْ وَلَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْنًا يَعْبُدُونَنِي لَا يُشْرِكُونَ بِي شَيْئًا وَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ ﴿۵۵﴾
خدا به کسانى از شما که ایمان آورده و عمل صالح کردند، وعده داده است که قطعا آنها را جانشینان در روى زمین قرار خواهد داد، همان طورى که قبل از اینها کسانى جانشین بودند و دینى را که خدا براى آنها راضى شده بود، داراى امکانات براى آنها قرار خواهد داد و بعد از خوفى که آنها داشتند، خدا آن را به امنیت و عدالت مبدّل خواهد کرد، به نحوى که تمام مردم مرا عبادت کنند و چیزى را شریک من قرار ندهند و کسى که بعد از آن کافر شود، آنها همان فاسقانند. ﴿۵۵﴾
برداشت از آیه ۵۵
وعده الهی تحقق می پذیرد
سالک الی اللّه باید بداند و یقین داشته باشد که خدای تعالی به کسانی که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده اند وعده جانشینی آنها را در زمین داده است. همان گونه که با گذشتگان انجام داده است و به آنها امکانات و امنیت و عدالت بخشیده است و باید همه مردم فقط خدا را عبادت کنند و چیزی را شریک خدا قرار ندهند.
وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ ﴿۵۶﴾
و نماز را بپا دارید و زکات بدهید و از پیامبر اطاعت کنید، شاید به شما مهربانی گردد. ﴿۵۶﴾
برداشت از آیه ۵۶
مهربانی خدای تعالی
سالک الی اللّه باید نماز را برپا دارد و زکات بدهد و از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله اطاعت کند تا شاید مورد مهربانی خدای تعالی قرار گیرد.
«از عذاب خدا نمی توان فرار کرد»
لَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا مُعْجِزِينَ فِي الْأَرْضِ وَمَأْوَاهُمُ النَّارُ وَلَبِئْسَ الْمَصِيرُ ﴿۵۷﴾
هرگز گمان مبر کسانى که کافر شدند، مى توانند در روى زمین (ما را) به ستوه درآورند. و مأواى آنها آتش است و چه بد جایگاهى است. ﴿۵۷﴾
«اجازه گرفتنِ کودکان و نوجوانان از بزرگترها»
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِيَسْتَأْذِنْكُمُ الَّذِينَ مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ وَالَّذِينَ لَمْ يَبْلُغُوا الْحُلُمَ مِنْكُمْ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ مِنْ قَبْلِ صَلَاةِ الْفَجْرِ وَحِينَ تَضَعُونَ ثِيَابَكُمْ مِنَ الظَّهِيرَةِ وَمِنْ بَعْدِ صَلَاةِ الْعِشَاءِ ثَلَاثُ عَوْرَاتٍ لَكُمْ لَيْسَ عَلَيْكُمْ وَلَا عَلَيْهِمْ جُنَاحٌ بَعْدَهُنَّ طَوَّافُونَ عَلَيْكُمْ بَعْضُكُمْ عَلَى بَعْضٍ كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ ﴿۵۸﴾
اى کسانى که ایمان آورده اید، بردگان شما و نوجوانانتان که به حدّ بلوغ نرسیده اند، در سه نوبت باید از شما اجازه بگیرند. قبل از نماز صبح و وسط روز، آن وقتى که لباسهاى خود را در مى آورید و بعد از نماز عشاء. سه نوبتى که وقتِ خلوت شما است، غیر از این سه نوبت گناهى بر شما و بر آنها نیست که بعضى از شما بر بعض دیگر وارد شوید (و با هم بنشینید). این چنین خدا براى شما نشانه ها را بیان مى کند و خدا داناى حکیمی است.[۱] ﴿۵۸﴾
[۱] ــ طبق روایات منظور از این اذن که در این آیه آمده که باید کودکان و غلامان سه نوبت اذن بگیرند، در سه وقتى است که انسانها غالبا در اتاقهاى خلوت خود با همسرانشان هستند و با آنها خلوت کرده اند، زیرا اعراب آن وقت باکى نداشتند که غلامان و بچّه هاى ممیّز، آنها را با همسرانشان در اتاق خلوت عریان ببینند.
وَإِذَا بَلَغَ الْأَطْفَالُ مِنْكُمُ الْحُلُمَ فَلْيَسْتَأْذِنُوا كَمَا اسْتَأْذَنَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ ﴿۵۹﴾
و زمانى که نوجوانان شما به حدّ بلوغ رسیدند، همان طورى که قبل از اینها بودند، اجازه مى گرفتند، اینها هم باید اجازه بگیرند. خدا این چنین آیاتش را براى شما بیان مى کند و خدا داناى حکیمى است. ﴿۵۹﴾
«درباره زنهای یائسه»
وَالْقَوَاعِدُ مِنَ النِّسَاءِ اللَّاتِي لَا يَرْجُونَ نِكَاحًا فَلَيْسَ عَلَيْهِنَّ جُنَاحٌ أَنْ يَضَعْنَ ثِيَابَهُنَّ غَيْرَ مُتَبَرِّجَاتٍ بِزِينَةٍ وَأَنْ يَسْتَعْفِفْنَ خَيْرٌ لَهُنَّ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ ﴿۶۰﴾
و زنان بازنشسته و یائسه اى که امید ازدواج ندارند، گناهى بر آنها نیست که لباس روى خود را بیرون بیاورند، به شرط آنکه خودنمایى با زینت و آرایش نکنند و اگر عفّت خود را حفظ کنند، براى آنها بهتر است و خدا شنواى دانائى است. ﴿۶۰﴾
«از خانه هائی که می توان بدون اذن صاحبش چیزی تصرّف کرد»
لَيْسَ عَلَى الْأَعْمَى حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْأَعْرَجِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى الْمَرِيضِ حَرَجٌ وَلَا عَلَى أَنْفُسِكُمْ أَنْ تَأْكُلُوا مِنْ بُيُوتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ آبَائِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أُمَّهَاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ إِخْوَانِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخَوَاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَعْمَامِكُمْ أَوْ بُيُوتِ عَمَّاتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ أَخْوَالِكُمْ أَوْ بُيُوتِ خَالَاتِكُمْ أَوْ مَا مَلَكْتُمْ مَفَاتِحَهُ أَوْ صَدِيقِكُمْ لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَأْكُلُوا جَمِيعًا أَوْ أَشْتَاتًا فَإِذَا دَخَلْتُمْ بُيُوتًا فَسَلِّمُوا عَلَى أَنْفُسِكُمْ تَحِيَّةً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُبَارَكَةً طَيِّبَةً كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الْآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ ﴿۶۱﴾
بر نابینا و افراد فلج و بر مریض گناهى نیست و نه بر شما که بخورید از (آنچه در) خانه هاتان یا (آنچه در) خانه هاى پدرانتان یا (آنچه در) خانه هاى مادرانتان یا (آنچه در) خانه هاى برادرانتان یا (آنچه در) خانه هاى خواهرانتان یا (آنچه در) خانه هاى عموهایتان یا (آنچه در) خانه هاى عمه هایتان یا (آنچه در) خانه هاى خاله هایتان یا (آنچه در) خانه هاى داییهایتان یا (آنچه در) خانه هائى که کلیدش را دارید یا (آنچه در) خانه هاى صدیقتان (دوستانتان) است. بر شما باکى نیست که همه با هم غذا بخورید و یا جدا جدا غذا بخورید. و وقتى که در خانه ها داخل مى شوید، پس بر خودتان سلام کنید که تحیتى است پر برکت و پاکیزه از طرف خدا. این چنین خدا براى شما نشانه هاى خود را بیان مى کند، شاید تعقّل کنید. ﴿۶۱﴾
«مؤمنین در کارهای مهمّ از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله اجازه می گیرند»
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَإِذَا كَانُوا مَعَهُ عَلَى أَمْرٍ جَامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتَّى يَسْتَأْذِنُوهُ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ أُولَئِكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ فَإِذَا اسْتَأْذَنُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَنْ لِمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۶۲﴾
جز این نیست که مؤمنین واقعى کسانى هستند که به خدا و رسولش ایمان آورده اند و وقتى که با پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله در یک امر مهمّى قرار مى گیرند، حرکتى نمى کنند، مگر آنکه از او اجازه مى گیرند. قطعا کسانى که از تو اذن مى گیرند، آنها کسانى هستند که به خدا و رسولش ایمان آورده اند. پس وقتى که آنها از تو براى بعضى از کارهایشان اجازه گرفتند، به هر کس از آنها که مى خواهى اجازه بده و براى آنها از خدا طلب آمرزش کن. که قطعا خدا بخشنده مهربانى است. ﴿۶۲﴾
«پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را معمولی صدا نزنید»
لَا تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاءِ بَعْضِكُمْ بَعْضًا قَدْ يَعْلَمُ اللَّهُ الَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنْكُمْ لِوَاذًا فَلْيَحْذَرِ الَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنْ أَمْرِهِ أَنْ تُصِيبَهُمْ فِتْنَةٌ أَوْ يُصِيبَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿۶۳﴾
آنچنان که بین خودتان یکدیگر را صدا مى زنید، پیامبر را صدا نزنید. خدا مى شناسد کسانى را که پشت سر دیگران پنهان شده و فرار مى کنند. پس باید بترسند کسانى که امر او را مخالفت مى کنند، اینکه فتنه اى یا عذاب دردناکى به آنها برسد. ﴿۶۳﴾
برداشت از آیات ۶۳ – ۶۲
مؤمنین واقعی
سالک الی اللّه باید بداند مؤمنین واقعی کسانی هستند که:
اوّل: ایمان به خدا و رسولش دارند.
دوّم: قبل از هر کاری از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله اجازه می گیرند.
سوّم: پیامبر را با احترام صدا می زنند.
أَلَا إِنَّ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ قَدْ يَعْلَمُ مَا أَنْتُمْ عَلَيْهِ وَيَوْمَ يُرْجَعُونَ إِلَيْهِ فَيُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿۶۴﴾
آگاه باشید که قطعا آنچه در آسمانها و زمین است، مال خدا است. قطعا خدا مى داند آنچه را که شما بر آن هستید و روزى که به سوى او برگردند به آنچه کرده اند آگاهشان مى کند و خدا به هر چیزى دانا است. ﴿۶۴﴾
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.