بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

«به نام خداوند بخشنده مهربان»

«درخواست عذاب»

سَأَلَ سَائِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ ﴿۱﴾

سؤال کرد سؤال کننده ای عذابی را که واقع شد. ﴿۱﴾

لِلْكَافِرِينَ لَيْسَ لَهُ دَافِعٌ ﴿۲﴾

برای کافران از آن عذاب، دفع کننده ای نخواهد بود. ﴿۲﴾

مِنَ اللَّهِ ذِي الْمَعَارِجِ ﴿۳﴾

از طرف خدائی که ملائکه اش بالا می روند. ﴿۳﴾

تَعْرُجُ الْمَلَائِكَةُ وَالرُّوحُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَةٍ ﴿۴﴾

ملائکه و روح در روزی که مقدارش پنجاه هزار سال است، به سوی او بالا می روند. ﴿۴﴾

فَاصْبِرْ صَبْراً جَمِیلاً ﴿۵﴾

پس بردباری کن، صبر خوبی پیشه کن. ﴿۵﴾

«روز جدائی و یا روز قیامت»

إِنَّهُمْ یَرَوْنَهُ بَعِیداً ﴿۶﴾

قطعا آنها آن (روز) را دور مى بینند. ﴿۶﴾

وَنَرَاهُ قَرِیباً ﴿۷﴾

و ما آن را نزدیک می بینیم. ﴿۷﴾

يَوْمَ تَكُونُ السَّمَاءُ كَالْمُهْلِ ﴿۸﴾

روزی که آسمان مانند مس گداخته می شود. ﴿۸﴾

وَتَكُونُ الْجِبَالُ كَالْعِهْنِ ﴿۹﴾

و کوهها مانند پشم رنگین حلاّجی شده خواهد شد. ﴿۹﴾

وَلَا یَسْأَلُ حَمِیمٌ حَمِیماً ﴿۱۰﴾

و دوستی از دوستش سؤال نمی کند. ﴿۱۰﴾

یُبَصَّرُونَهُمْ یَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ یَفْتَدِی مِنْ عَذَابِ یَوْمِئِذٍ بِبَنِیهِ ﴿۱۱﴾

آنها را نشان می دهند، گناهکار دوست دارد که فرزندش را در مقابل عذاب آن روز فدا کند. ﴿۱۱﴾

وَصَاحِبَتِهِ وَأَخِیهِ ﴿۱۲﴾

و زنش و برادرش را. ﴿۱۲﴾

وَفَصِيلَتِهِ الَّتِي تُؤْوِيهِ ﴿۱۳﴾

و قبیله اش را که به او پناه می دادند. ﴿۱۳﴾

وَمَنْ فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا ثُمَّ يُنْجِيهِ ﴿۱۴﴾

و همگی آنها که در روی زمین هستند را ﴿فدا کند﴾ تا نجاتش دهند. ﴿۱۴﴾

كَلَّا إِنَّهَا لَظَى ﴿۱۵﴾

هرگز چنین نخواهد شد. قطعا آن شعله های سوزان است. ﴿۱۵﴾

نَزَّاعَةً لِلشَّوَى ﴿۱۶﴾

تمام پوست بدن را می کند. ﴿۱۶﴾

تَدْعُو مَنْ أَدْبَرَ وَ تَوَلَّى ﴿۱۷﴾

کسی که فرار کرده و روگردانده، صدایش می زند. ﴿۱۷﴾

وَجَمَعَ فَأَوْعَى ﴿۱۸﴾

و جمع کرد پس ذخیره نمود. ﴿۱۸﴾

إِنَّ الْإِنسَانَ خُلِقَ هَلُوعاً ﴿۱۹﴾

قطعا انسان حریص و کم طاقت آفریده شده است. ﴿۱۹﴾

إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً ﴿۲۰﴾

وقتی که بدی به او می رسد، جزع می کند. ﴿۲۰﴾

وَإِذَا مَسَّهُ الْخَیْرُ مَنُوعاً ﴿۲۱﴾

و وقتی که خوبی به او می رسد، مانع می شود. ﴿۲۱﴾

«حالات نمازگزاران»

إِلَّا الْمُصَلِّینَ ﴿۲۲﴾

مگر نمازگزاران. ﴿۲۲﴾

اَلَّذِینَ هُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ دَائِمُونَ ﴿۲۳﴾

همان کسانی که در نمازشان مداومت دارند. ﴿۲۳﴾

وَالَّذِینَ فِی أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَّعْلُومٌ ﴿۲۴﴾

و کسانی که در اموالشان حقّ معلومی است. ﴿۲۴﴾

لِلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ ﴿۲۵﴾

برای سؤال کننده و کسی که محروم است. ﴿۲۵﴾

وَالَّذِینَ یُصَدِّقُونَ بِیَوْمِ الدِّینِ ﴿۲۶﴾

و کسانی که روز جزا را تصدیق می کنند. ﴿۲۶﴾

وَالَّذِينَ هُمْ مِنْ عَذَابِ رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ ﴿۲۷﴾

و کسانی که آنها از عذاب پروردگارشان می ترسند. ﴿۲۷﴾

إِنَّ عَذَابَ رَبِّهِمْ غَیْرُ مَأْمُونٍ ﴿۲۸﴾

زیرا قطعا عذاب پروردگارشان ﴿برای هیچ کس﴾ امن نمی شود. ﴿۲۸﴾

وَالَّذِینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ ﴿۲۹﴾

و کسانی که دامنشان را حفظ می کنند. ﴿۲۹﴾

إِلَّا عَلَى أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَیْرُ مَلُومِینَ ﴿۳۰﴾

مگر برای همسرانشان یا برای کنیزانشان که اینها مورد سرزنش نیستند. ﴿۳۰﴾

فَمَنِ ابْتَغَى وَرَاءَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْعَادُونَ ﴿۳۱﴾

پس کسی که غیر آن را بخواهد، آنها همان متجاوزین اند. ﴿۳۱﴾

وَالَّذِینَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ ﴿۳۲﴾

و همان کسانی که آنها امانتها و تعهّداتشان را رعایت می کنند. ﴿۳۲﴾

وَالَّذِینَ هُم بِشَهَادَاتِهِمْ قَائِمُونَ ﴿۳۳﴾

و همان کسانی که آنها به شهادتهایشان ایستادگی می کنند. ﴿۳۳﴾

وَالَّذِینَ هُمْ عَلَى صَلَاتِهِمْ یُحَافِظُونَ ﴿۳۴﴾

و همان کسانی که آنها نمازشان را مواظبت می کنند. ﴿۳۴﴾

أُولَئِكَ فِي جَنَّاتٍ مُكْرَمُونَ ﴿۳۵﴾

این دسته در بهشتها، گرامی داشته می شوند. ﴿۳۵﴾

«طمع کافران»

فَمَالِ الَّذِينَ كَفَرُوا قِبَلَكَ مُهْطِعِينَ ﴿۳۶﴾

پس کافران را چه می شود که به طرف تو با شتاب می آیند؟ ﴿۳۶﴾

عَنِ الْیَمِینِ وَعَنِ الشِّمَالِ عِزِینَ ﴿۳۷﴾

گروه گروه از طرف راست و از طرف چپ. ﴿۳۷﴾

أَيَطْمَعُ كُلُّ امْرِئٍ مِنْهُمْ أَنْ يُدْخَلَ جَنَّةَ نَعِيمٍ ﴿۳۸﴾

آیا هر شخصی از آنها طمع دارد که در بهشت پر نعمت داخل شود؟ ﴿۳۸﴾

كَلَّا إِنَّا خَلَقْنَاهُمْ مِمَّا يَعْلَمُونَ ﴿۳۹﴾

هرگز، ما آنها را از آنچه می دانند آفریدیم. ﴿۳۹﴾

«تبدیل مردمان بد به مردمان خوب»

فَلَا أُقْسِمُ بِرَبِّ الْمَشَارِقِ وَالْمَغَارِبِ إِنَّا لَقَادِرُونَ ﴿۴۰﴾

پس نه، قسم می خورم به پروردگار مشرقها و مغربها که قطعا ما قدرت داریم. ﴿۴۰﴾

عَلَى أَنْ نُبَدِّلَ خَيْرًا مِنْهُمْ وَمَا نَحْنُ بِمَسْبُوقِينَ ﴿۴۱﴾

که آنها را به بهتر از آنها تبدیل کنیم و بر ما هرگز آنها سبقت نمی گیرند. ﴿۴۱﴾

فَذَرْهُمْ يَخُوضُوا وَيَلْعَبُوا حَتَّى يُلَاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذِي يُوعَدُونَ ﴿۴۲﴾

پس آنها را به حال خود وابگذار تا در دنیا فرو روند و بازی کنند تا وقتی روزشان را که به آنها وعده داده شده است، ملاقات نمایند. ﴿۴۲﴾

يَوْمَ يَخْرُجُونَ مِنَ الْأَجْدَاثِ سِرَاعًا كَأَنَّهُمْ إِلَى نُصُبٍ يُوفِضُونَ ﴿۴۳﴾

روزی که از قبرها با سرعت بیرون می آیند، مثل این است که آنها به سوی بتهای خود می شتابند. ﴿۴۳﴾

خَاشِعَةً أَبْصَارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ذَلِكَ الْيَوْمُ الَّذِي كَانُوا يُوعَدُونَ ﴿۴۴﴾

در حالی که چشمهایشان از خشوع پایین افتاده، ذلّت و خواری بر آنها مستولی شده، این است روزی که وعده داده می شدند. ﴿۴۴﴾

برداشت از آیات ۴۴ – ۱

آنچه باید سالک الی اللّه عمل کند

سالک الی اللّه باید از سوره مبارکه معارج برداشتهای زیر را داشته باشد:

۱  –  همیشه از خدای تعالی لطف و رحمت و مغفرت را طلب کند و نسبت به حقیقت و ولایت اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام، حسادت نکند.

۲  –  دارای بردباری و صبر خوبی باشد و استقامت را از دست ندهد.

۳  –  هر چیزی را که کفّار از الطاف الهی بعید می دانند او نزدیک بداند و وعده های الهی را مسلم تصور کند.

۴  –  عذاب روز قیامت را برای کفار و مشرکین قطعی بداند و سختی آن عذاب را اهمیت بدهد.

۵  –  یقینا انسان اگر تزکیه نفس نکند حریص و کم طاقت خواهد بود که وقتی به او ناراحتی می رسد جزع و فزع می کند و وقتی که به او خوبی می رسد ظرفیت پذیرش آن را ندارد.

۶  –  باید انسان با خواندن نماز خود را به کمالات برساند و تا می تواند مداومت به نماز داشته باشد زیرا فرموده اند: نماز بهترین موضوعات است.

۷  –  در اموال سالک الی اللّه برای سؤال کنندگان و کسانی که از مال دنیا محروم اند حق معینی از خمس و زکات وجود دارد، که باید آن را بپردازد.

۸  –  روز جزا را قبول داشته باشد و از عذاب الهی بترسد.

۹  –  دامن خود را از آلودگی  پاک نگه دارد و تنها با همسران و آنهایی که به دست خود خریده است ابراز شهوت و شهوت جنسی کند.

۱۰  –  امانت دار باشد و عهد خود را رعایت کند.

۱۱  –  شهادت خود را هیچ گاه انکار نکند و پایبند به آن باشد.

۱۲  –  نمازها را اول وقت صحیح بخواند و احکام آن را حفظ کند.

۱۳  –  خدای تعالی را بر همه چیز قادر بداند و عالم را به اراده او قائم بداند.

سالکین الی اللّه باید نسبت به کفار بی اعتنا باشند و در بازی آنها شرکت نکنند که روز قیامت خدای تعالی  کفار را به جزای اعمالشان می رساند.