بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

«به نام خداوند بخشنده مهربان»

«خدای تعالی همه چیز را می شنود»

قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِي تُجَادِلُكَ فِي زَوْجِهَا وَتَشْتَكِي إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ يَسْمَعُ تَحَاوُرَكُمَا إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ بَصِيرٌ ﴿۱﴾

قطعا خدا شنیده است سخن زنى را که درباره همسرش با تو مجادله مى کرد و به خدا شکایت مى نمود و خدا گفتگوى شما را خواهد شنید. قطعا خدا شنواى بینائى است. ﴿۱﴾

«حکم ظهار و کفّاره آن»

الَّذِينَ يُظَاهِرُونَ مِنْكُمْ مِنْ نِسَائِهِمْ مَا هُنَّ أُمَّهَاتِهِمْ إِنْ أُمَّهَاتُهُمْ إِلَّا اللَّائِي وَلَدْنَهُمْ وَإِنَّهُمْ لَيَقُولُونَ مُنْكَرًا مِنَ الْقَوْلِ وَزُورًا وَإِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ ﴿۲﴾

کسانى از شما که زنهاى خود را «ظِهار» مى کنند، آن زنها هرگز مادرشان نیستند. مادران آنها جز زنهائى که از آنها متولّد شده اند نخواهند بود. و قطعا آنها سخن زشت و باطلى مى گویند. و خدا بخشنده و آمرزنده است. ﴿۲﴾

وَالَّذِينَ يُظَاهِرُونَ مِنْ نِسَائِهِمْ ثُمَّ يَعُودُونَ لِمَا قَالُوا فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَتَمَاسَّا ذَلِكُمْ تُوعَظُونَ بِهِ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ ﴿۳﴾

و کسانى که زنهاى خود را «ظِهار» مى کنند، سپس از آنچه گفته اند برمى گردند، پس باید قبل از تماس با یکدیگر بنده اى را آزاد کنند. آن است که شما به این وسیله موعظه شوید. و خدا به آنچه مى کنید آگاه است. ﴿۳﴾

فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيَامُ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَتَمَاسَّا فَمَنْ لَمْ يَسْتَطِعْ فَإِطْعَامُ سِتِّينَ مِسْكِينًا ذَلِكَ لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَتِلْكَ حُدُودُ اللَّهِ وَلِلْكَافِرِينَ عَذَابٌ أَلِيمٌ ﴿۴﴾

پس کسى که نتوانست از عهده آزاد کردن بنده اى برآید، پس دو ماه پى در پى قبل از آنکه با همسرش تماس حاصل کند، روزه بگیرد. پس کسى که استطاعت روزه گرفتن ندارد، شصت مسکین را اطعام کند. آن به خاطر این است که به خدا و رسولش ایمان بیاورید. و این حدود خدا است و براى کافران عذاب دردناکى خواهد بود. ﴿۴﴾

«دشمنان خدای تعالی ذلیل خواهند شد»

إِنَّ الَّذِينَ يُحَادُّونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ كُبِتُوا كَمَا كُبِتَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَقَدْ أَنْزَلْنَا آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ وَلِلْكَافِرِينَ عَذَابٌ مُهِينٌ ﴿۵﴾

قطعا کسانى که با خدا و رسولش دشمنى مى کنند ذلیل خواهند شد، چنانکه مردمى که قبل از آنها بودند، ذلیل شدند و قطعا ما آیات روشنى را نازل کردیم و براى کافرین عذاب خوارکننده اى خواهد بود. ﴿۵﴾

يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا أَحْصَاهُ اللَّهُ وَنَسُوهُ وَاللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ ﴿۶﴾  

روزى که خدا همه آنها را مبعوث مى کند، پس به آنچه که کرده اند و خدا حسابش را نگه داشته و اینها فراموشش کرده اند، خدا آنها را با خبر مى نماید. و خدا شاهد بر هر چیزى است. ﴿۶﴾

«خدای تعالی همه چیز را می داند»

أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ مَا يَكُونُ مِنْ نَجْوَى ثَلَاثَةٍ إِلَّا هُوَ رَابِعُهُمْ وَلَا خَمْسَةٍ إِلَّا هُوَ سَادِسُهُمْ وَلَا أَدْنَى مِنْ ذَلِكَ وَلَا أَكْثَرَ إِلَّا هُوَ مَعَهُمْ أَيْنَ مَا كَانُوا ثُمَّ يُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿۷﴾

آیا ندیدى که خدا مى داند آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است؟ هیچ سه نفرى با هم سر به گوشى نمى کنند، مگر آنکه خدا چهارمین آنها است و هیچ پنج نفرى نیست، مگر آنکه خدا ششمین آنها است و نه تعدادى کمتر از آن و نه بیشتر، مگر آنکه خدا، هر جا باشند با آنها است. سپس روز قیامت به آنچه که عمل کرده اند، آنها را با خبر مى کند. قطعا خدا به هر چیزى دانا است. ﴿۷﴾

«نجوای فسادانگیز»

أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ نُهُوا عَنِ النَّجْوَى ثُمَّ يَعُودُونَ لِمَا نُهُوا عَنْهُ وَيَتَنَاجَوْنَ بِالْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَمَعْصِيَتِ الرَّسُولِ وَإِذَا جَاءُوكَ حَيَّوْكَ بِمَا لَمْ يُحَيِّكَ بِهِ اللَّهُ وَيَقُولُونَ فِي أَنْفُسِهِمْ لَوْلَا يُعَذِّبُنَا اللَّهُ بِمَا نَقُولُ حَسْبُهُمْ جَهَنَّمُ يَصْلَوْنَهَا فَبِئْسَ الْمَصِيرُ ﴿۸﴾

آیا ندیدى کسانى را که از نجوا نهى شده بودند، سپس به آنچه که از آن نهى شده بودند برگشتند و براى گناه و دشمنى و نافرمانى پیامبر با یکدیگر نجوا کردند و وقتى که نزد تو مى آیند، به تو تهیتى که خدا به تو آن تهیت را نگفته مى گویند و در دل خود مى گویند: چرا خدا ما را به آنچه گفته ایم، عذاب نمى کند؟ جهنّم براى آنها کافى است، وارد آن مى شوند و چه بد جایگاهى است. ﴿۸﴾

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا تَنَاجَيْتُمْ فَلَا تَتَنَاجَوْا بِالْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَمَعْصِيَتِ الرَّسُولِ وَتَنَاجَوْا بِالْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَاتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ ﴿۹﴾

اى کسانى که ایمان آورده اید، وقتى که با هم سر به گوشى حرف مى زنید، نجواى به گناه و دشمنى و سرپیچى از فرمان پیغمبر نکنید، بلکه نجواى به خوبیها و سفارش به تقوى کنید و تقواى خدائى که نزد او محشور مى شوید داشته باشید. ﴿۹﴾

«نجوا وسوسه شیطان است»

إِنَّمَا النَّجْوَى مِنَ الشَّيْطَانِ لِيَحْزُنَ الَّذِينَ آمَنُوا وَلَيْسَ بِضَارِّهِمْ شَيْئًا إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ وَعَلَى اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۱۰﴾

جز این نیست که سر به گوشى کردن از جانب شیطان است، براى اینکه مؤمنین را محزون کند، ولى نمى تواند هیچ گونه ضررى به آنها برساند، مگر با اذن خدا. و مؤمنین بر خدا توکل مى کنند. ﴿۱۰﴾

برداشت از آیات ۱۰ – ۹

نجوا

سالک الی اللّه باید در بین دوستان خود که نشسته است نجوا نکند به خصوص در مسئله گناه و دشمنی با خوبان و انحرافات از دین. زیرا نجوا از ناحیه شیطان دستور داده می شود که دوستان و مؤمنین را محزون کند ولی می تواند انسان برای این که دیگران را به خوبی و تقوی وادار نماید نجوا کند بخاطر این که ممکن است شخصی از دوستان تقوایش را از دست داده باشد و نجوا کننده بخواهد او را امر به معروف نماید باید علنی این کار را انجام ندهد لذا خدای تعالی این گونه نجوا را استثناء فرموده است.

«در مجالس به یکدیگر جای دهید»

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قِيلَ لَكُمْ تَفَسَّحُوا فِي الْمَجَالِسِ فَافْسَحُوا يَفْسَحِ اللَّهُ لَكُمْ وَإِذَا قِيلَ انْشُزُوا فَانْشُزُوا يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ ﴿۱۱﴾  

اى کسانى که ایمان آورده اید، وقتى به شما گفته مى شود: در مجالس (به دیگران) جاى دهید، پس جاى دهید. خدا به شما وسعت خواهد داد و زمانى که گفته مى شود: برخیزید، پس برخیزید. خدا درجات کسانى را که ایمان آورده و کسانى که به آنها علم داده شده است که از شما باشند، بالا مى برد و خدا به آنچه مى کنید آگاه است. ﴿۱۱﴾

برداشت از آیه ۱۱

آداب نشستن در مجالس

سالک الی اللّه باید در مجلسی که نشسته است رعایت اهل مجلس را بکند که اگر جا برای نشستن هست خیلی چسبیده به یکدیگر ننشینند و اگر جا نیست جا برای دیگران باز کنند و اگر صاحب منزل یا کسانی که احساس می کنند برای صاحبخانه، نشستن مزاحمت دارد و به آنها گفتند برخیزید، او هم برخیزد و بداند که خدای تعالی برای کسانی که به آنها علم داده است درجات پر ارزشی قائل شده و خدا به تمام اعمال بشر آگاه است.

«صدقه دادن حضرت علی علیه السلام در ملاقات با رسول اکرم صلی الله علیه و آله»

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا نَاجَيْتُمُ الرَّسُولَ فَقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوَاكُمْ صَدَقَةً ذَلِكَ خَيْرٌ لَكُمْ وَأَطْهَرُ فَإِنْ لَمْ تَجِدُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿۱۲﴾

اى کسانى که ایمان آورده اید، وقتى که با پیغمبر خصوصى مى خواهید حرف بزنید، قبل از خصوصى صحبت کردنتان صدقه بدهید، آن براى شما بهتر و پاکیزه تر است، اگر نداشتید، قطعا خدا بخشنده مهربانى است. ﴿۱۲﴾

أَأَشْفَقْتُمْ أَنْ تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيْ نَجْوَاكُمْ صَدَقَاتٍ فَإِذْ لَمْ تَفْعَلُوا وَتَابَ اللَّهُ عَلَيْكُمْ فَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَاللَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ ﴿۱۳﴾

آیا ترسیدید از دادن صدقه قبل از مناجاتتان با پیغمبر که فقیر شوید؟ پس حال که این کار را انجام ندادید و خدا توبه شما را پذیرفت، نماز را بر پا دارید و زکات را بدهید و خدا و رسولش را اطاعت کنید و خدا آگاه است به آنچه مى کنید. ﴿۱۳﴾

«دوستی با غیر مسلمانها نکنید»

أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ تَوَلَّوْا قَوْمًا غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مَا هُمْ مِنْكُمْ وَلَا مِنْهُمْ وَيَحْلِفُونَ عَلَى الْكَذِبِ وَهُمْ يَعْلَمُونَ ﴿۱۴﴾

آیا ندیدى کسانى را که دوستى کردند با قومى که خدا بر آنها غضب کرده است؟ آنها از شما نیستند و از آنان هم نیستند. آنها قسم دروغ مى خورند و حال آنکه خودشان مى دانند. ﴿۱۴﴾

أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ عَذَابًا شَدِيدًا إِنَّهُمْ سَاءَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿۱۵﴾

خدا براى آنها عذاب سختى آماده کرده است. قطعا آنها بد چیزى را عمل کرده اند. ﴿۱۵﴾

«قسم خوردن را سپری برای کارهای بد خود قرار ندهید»

اِتَّخَذُوا أَيْمَانَهُمْ جُنَّةً فَصَدُّوا عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ فَلَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ ﴿۱۶﴾

قسمهاى خود را سپرى براى خود قرار داده اند و مانع از راه خدا شده اند. پس براى آنها عذاب خوارکننده اى خواهد بود. ﴿۱۶﴾

لَنْ تُغْنِيَ عَنْهُمْ أَمْوَالُهُمْ وَلَا أَوْلَادُهُمْ مِنَ اللَّهِ شَيْئًا أُولَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ ﴿۱۷﴾

اموالشان و اولادشان به چیزى آنها را هرگز از عذاب خدا بى نیاز نمى کند. اینها اهل آتش اند که در آن جاودانه مى مانند. ﴿۱۷﴾

برداشت از آیات ۱۷ – ۱۴

نشست و برخاست با افراد بد

سالک الی اللّه نباید با کسانی که خدا به آنها غضب فرموده و با کسانی که قسم دروغ می خورند و قسم را برای خود سپری قرار داده اند که مانع از راه خدا بشوند دوستی کند. زیرا اینها اهل جهنم اند و مال و اولادشان آنها را از جهنم نجات نمی دهد.

«روز قیامت»

يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعًا فَيَحْلِفُونَ لَهُ كَمَا يَحْلِفُونَ لَكُمْ وَيَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ عَلَى شَيْءٍ أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ الْكَاذِبُونَ ﴿۱۸﴾

روزى که خدا همه آنها را محشور مى کند، پس براى خدا قسم مى خورند، همان طورى که امروز براى شما قسم مى خورند و چنین مى پندارند که آنها چیزى هستند. آگاه باشید که آنها قطعا همان دروغگویانند. ﴿۱۸﴾

«حزب شیطان»

اِسْتَحْوَذَ عَلَيْهِمُ الشَّيْطَانُ فَأَنْسَاهُمْ ذِكْرَ اللَّهِ أُولَئِكَ حِزْبُ الشَّيْطَانِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ الشَّيْطَانِ هُمُ الْخَاسِرُونَ ﴿۱۹﴾

شیطان بر آنها مسلّط شده، پس یاد خدا را از ذهنشان برده. اینها حزب شیطانند. همه آگاه باشند که حزب شیطان همان زیانکارانند. ﴿۱۹﴾

برداشت از آیه ۱۹

حزب شیطان

سالک الی اللّه نباید کارهائی که شیطان را به سوی او می کشاند و او را از یاد خدا غافل می کند و در گروه شیطان سیرتانی که زیان کارند قرار  می دهد انجام دهد.

«دشمنان خدا و رسولش»

إِنَّ الَّذِينَ يُحَادُّونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَئِكَ فِي الْأَذَلِّينَ ﴿۲۰﴾

قطعا کسانى که با خدا و پیغمبرش دشمنى مى کنند، آنها در زمره ذلیل ترین ها هستند. ﴿۲۰﴾

كَتَبَ اللَّهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَرُسُلِي إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ ﴿۲۱﴾  

خدا (براى خودش) چنین ثبت کرده است که من و پیامبرانم غلبه پیدا مى کنیم. قطعا خدا قوىِّ عزیز است. ﴿۲۱﴾

«دوستی با دشمنان خدا ممنوع است»

لَا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا آبَاءَهُمْ أَوْ أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِيرَتَهُمْ أُولَئِكَ كَتَبَ فِي قُلُوبِهِمُ الْإِيمَانَ وَأَيَّدَهُمْ بِرُوحٍ مِنْهُ وَيُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ أُولَئِكَ حِزْبُ اللَّهِ أَلَا إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿۲۲﴾

هیچ قومى را که به خدا و روز قیامت ایمان داشته باشند، نمى یابى که اظهار دوستى کنند با کسانى که خدا و رسولش را دشمن مى دارند و اگر چه پدران آنها باشند یا فرزندان آنها باشند یا برادران آنها باشند یا خویشاوندان و عشیره آنها باشند. در دلهاى این گروه ایمان ثبت شده است و خدا با روح ایمان آنها را تأیید فرموده است و در بهشتهائى که از دامن آن نهرها جارى است و همیشه در آن هستند، داخلشان مى فرماید. خدا از آنها راضى است و آنها از او (خدا) راضى هستند. اینها حزب اللّه اند. آگاه باشید که حزب اللّه همان رستگارانند. ﴿۲۲﴾

برداشت از آیات ۲۲ – ۲۰

دشمنی با خدا

سالک الی اللّه به وسیله اعمالش نباید با خدا و پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله دشمنی کند. زیرا اگر این چنین بود روزی بالاخره ذلیل ترین افراد خواهد بود و خدای تعالی این گونه قرار داده است که در آخر پروردگار متعال و پیامبران علیهم السلام بر همه چیز غلبه پیدا می کنند. زیرا خدای تعالی قوی عزیزی است. سالک الی اللّه نباید به وسیله دوستی با دشمنان خدا، خدای تعالی را به غضب در بیاورد اگر چه این دشمنان پدرانشان یا فرزندانشان یا برادرانشان یا اقوامشان باشند. زیرا اگر بخواهد که ایمان در قلبش ثابت شود و روح ایمان او را کمک کند و داخل بهشتش نماید و خدا از او راضی شود و او هم از خدا راضی گردد و جزو حزب اللهی که رستگارند قرار بگیرد باید از دوستی با اینها خودداری نماید.