سوره مبارکه مؤمنون

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

«به نام خداوند بخشنده مهربان»

قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ ﴿۱﴾

قطعا مؤمنین رستگار شدند. ﴿۱﴾

«اوصاف مؤمنین تزکیه نفس شده»

اَلَّذِینَ هُمْ فِی صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ ﴿۲﴾

کسانی که آنها در نمازشان خاشع ‏اند. ﴿۲﴾

وَالَّذِینَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ ﴿۳﴾

و کسانی که آنها از لغو دوری می‏ کنند. ﴿۳﴾

وَالَّذِينَ هُمْ لِلزَّكَاةِ فَاعِلُونَ ﴿۴﴾

و کسانی که آنها زکات را عمل می‏ کنند. ﴿۴﴾

وَالَّذِینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ ﴿۵﴾

و کسانی که آنها فرج های خود را نگه می‏ دارند. ﴿۵﴾

إِلَّا عَلَى أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ ﴿۶﴾

مگر برای همسران خود و کنیزانشان که قطعا آنها ﴿در استفاده از اینها﴾ ملامت نمی ‏شوند. ﴿۶﴾

فَمَنِ ابْتَغَى وَرَاءَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْعَادُونَ ﴿۷﴾

پس کسی که غیر از این را انجام دهد، آنها همان ها تجاوزکارانند. ﴿۷﴾

برداشت از آیات ۷ – ۱

رستگاری

سالک الی اللّه باید بداند که رستگاری فقط مال مؤمنینی است که صفات زیر را دارند:

۱ –  کسانی که با خضوع و خشوع و عشق و محبت نماز می ‏خوانند.

۲ –  کسانی که از بیهوده بودن و بیهودگی دوری می‏ کنند.

۳ –  کسانی که به دستور زکات عمل می‏ کنند و حقوق الهی را می‏ پردازند.

۴ –  کسانی که دامن خود را پاک نگه می‏ دارند و تنها به همسران خود اکتفا می‏ کنند و از حدود خود در این خصوص تجاوز نمی‏ کنند.

وَالَّذِینَ هُمْ لِأَمَانَاتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رَاعُونَ ﴿۸﴾

و کسانی که آنها امانتها و پیمانهای خود را رعایت می‏ کنند. ﴿۸﴾

وَالَّذِینَ هُمْ عَلَى صَلَوَاتِهِمْ یُحَافِظُونَ ﴿۹﴾

و کسانی که آنها نمازهایشان را مواظبت می‏ کنند. ﴿۹﴾

أُولَئِكَ هُمُ الْوَارِثُونَ ﴿۱۰﴾

اینها همان وارثانند. ﴿۱۰﴾

اَلَّذِینَ یَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ ﴿۱۱﴾

آنها که بهشت فردوس را به ارث می‏ برند، آنها در آن جاودانند. ﴿۱۱﴾

برداشت از آیات ۱۱ – ۸

مظاهر تزکیه نفس

سالک الی اللّه باید بداند که رستگار کسی است که امانت مردم را حفظ کند و عهد و پیمان خود را مواظبت کند و اوقات نماز را دقت نماید تا بتواند نمازش را اول وقت بخواند و به خاطر آن که تزکیه نفس کرده این کارها را بدون تکلف خود بخود انجام می ‏دهد و به همین جهت این افراد بهشتی هستند و در آن بهشت همیشه زندگی می‏ کنند.

«خلقت بدن انسان»

وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ طِينٍ ﴿۱۲﴾

و قطعا ﴿بدن﴾ انسان را از گِل خالص آفریدیم. ﴿۱۲﴾

ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِي قَرَارٍ مَكِينٍ ﴿۱۳﴾

سپس او را نطفه ‏ای در قرارگاه مطمئنی قرار دادیم. ﴿۱۳﴾

ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا ثُمَّ أَنْشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ ﴿۱۴﴾

سپس نطفه را علقه خلق کردیم. پس علقه را مضغه قرار دادیم. بعد مضغه را استخوان خلق کردیم. پس بر استخوان گوشت پوشاندیم. سپس در او خلقت دیگرى ایجاد کردیم. پس پر برکت است خدایى که نیکوترین آفریننده است. ﴿۱۴﴾

ثُمَّ إِنَّكُمْ بَعْدَ ذَلِكَ لَمَيِّتُونَ ﴿۱۵﴾

سپس شما قطعا بعد از آن می‏ میرید. ﴿۱۵﴾

ثُمَّ إِنَّكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ تُبْعَثُونَ ﴿۱۶﴾

سپس شما قطعا روز قیامت مبعوث می ‏شوید. ﴿۱۶﴾

«آسمان هفتگانه»

وَلَقَدْ خَلَقْنَا فَوْقَكُمْ سَبْعَ طَرَائِقَ وَمَا كُنَّا عَنِ الْخَلْقِ غَافِلِينَ ﴿۱۷﴾

و قطعا بالاى سر شما هفت آسمانى که به هم راه دارند، خلق کردیم و ما از آفرینش غافل نبوده ایم. ﴿۱۷﴾

«باران رحمت به اندازه می ‏بارد»

وَأَنْزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً بِقَدَرٍ فَأَسْكَنَّاهُ فِي الْأَرْضِ وَإِنَّا عَلَى ذَهَابٍ بِهِ لَقَادِرُونَ ﴿۱۸﴾

و ما از آسمان آب را به اندازه نازل کردیم. پس آن را در زمین ساکن نمودیم و قطعا ما بر از بین بردنش قدرت داریم. ﴿۱۸﴾

فَأَنْشَأْنَا لَكُمْ بِهِ جَنَّاتٍ مِنْ نَخِيلٍ وَأَعْنَابٍ لَكُمْ فِيهَا فَوَاكِهُ كَثِيرَةٌ وَمِنْهَا تَأْكُلُونَ ﴿۱۹﴾

پس ما براى شما بوسیله آن آب باغهائى از درختان خرما و انگور ایجاد کردیم که در آن باغها براى شما میوه هاى زیادى است و بعضى از آنها را مى خورید. ﴿۱۹﴾

وَشَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ طُورِ سَيْنَاءَ تَنْبُتُ بِالدُّهْنِ وَصِبْغٍ لِلْآكِلِينَ ﴿۲۰﴾

و درختى که از طور سینا بیرون مى آید، روغن و خورشى براى خورندگان است. ﴿۲۰﴾

«منافع چهارپایان»

وَإِنَّ لَكُمْ فِي الْأَنْعَامِ لَعِبْرَةً نُسْقِيكُمْ مِمَّا فِي بُطُونِهَا وَلَكُمْ فِيهَا مَنَافِعُ كَثِيرَةٌ وَمِنْهَا تَأْكُلُونَ ﴿۲۱﴾

و قطعا در چهارپایان براى شما مایه پندى است. شما را از آنچه آنها در شکم دارند، سیراب مى کنیم و براى شما در آنها منفعتهاى بسیارى است و از گوشت آنها مى خورید. ﴿۲۱﴾

وَعَلَيْهَا وَعَلَى الْفُلْكِ تُحْمَلُونَ ﴿۲۲﴾

و بر آنها و بر کشتیها سوار می ‏شوید. ﴿۲۲﴾

«جریان حضرت نوح علیه ‏السلام»

وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ فَقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ أَفَلَا تَتَّقُونَ ﴿۲۳﴾

و قطعا ما نوح را به سوى قومش فرستادیم. نوح گفت: اى قوم من، خدا را عبادت کنید. براى شما خدایى غیر از او نیست. آیا پس (چرا) تقوا پیشه نمى کنید؟ ﴿۲۳﴾

فَقَالَ الْمَلَأُ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ مَا هَذَا إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُرِيدُ أَنْ يَتَفَضَّلَ عَلَيْكُمْ وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَأَنْزَلَ مَلَائِكَةً مَا سَمِعْنَا بِهَذَا فِي آبَائِنَا الْأَوَّلِينَ ﴿۲۴﴾

پس بزرگان قومش که کافر بودند، گفتند: این نوح جز بشرى مثل خودتان نیست. مى خواهد بر شما تفوّق طلبى کند. و اگر خدا مى خواست، ملائکه اى نازل مى فرمود. ما چنین چیزى را در پدران گذشته مان نشنیده ایم. ﴿۲۴﴾

إِنْ هُوَ إِلَّا رَجُلٌ بِهِ جِنَّةٌ فَتَرَبَّصُوا بِهِ حَتَّى حِينٍ ﴿۲۵﴾

نوح جز مردى که به جنون مبتلا شده، چیزى نیست. پس مدّتى با او صبر کنید، (تمام مى شود.) ﴿۲۵﴾

قَالَ رَبِّ انْصُرْنِي بِمَا كَذَّبُونِ ﴿۲۶﴾

نوح عرض کرد: پروردگار من، مرا به آنچه تکذیب می‏ کنند، یاری فرما. ﴿۲۶﴾

«حضرت نوح علیه ‏السلام کشتی را می‏ سازد»

فَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِ أَنِ اصْنَعِ الْفُلْكَ بِأَعْيُنِنَا وَوَحْيِنَا فَإِذَا جَاءَ أَمْرُنَا وَفَارَ التَّنُّورُ فَاسْلُكْ فِيهَا مِنْ كُلٍّ زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ وَأَهْلَكَ إِلَّا مَنْ سَبَقَ عَلَيْهِ الْقَوْلُ مِنْهُمْ وَلَا تُخَاطِبْنِي فِي الَّذِينَ ظَلَمُوا إِنَّهُمْ مُغْرَقُونَ ﴿۲۷﴾

پس ما به او وحى کردیم که کشتى را زیر نظر ما و با وحى ما بساز، پس وقتى که فرمان ما آمد و آب از تنور فوران کرد، پس در کشتى از هر دسته یک جفتِ نر و ماده وارد کن و همچنین اهلت را، مگر کسى که وعده عذابشان از قبل از میان اهلت داده شده و مرا درباره کسانى که ظلم کرده اند، مورد خطاب قرار نده. قطعا آنها غرق خواهند شد. ﴿۲۷﴾

فَإِذَا اسْتَوَيْتَ أَنْتَ وَمَنْ مَعَكَ عَلَى الْفُلْكِ فَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي نَجَّانَا مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ ﴿۲۸﴾

پس زمانى که تو و کسانى که با تو هستند سوار کشتى شدید، بگو: سپاس براى خدائى است که ما را از قوم ستمگر نجات داد. ﴿۲۸﴾

وَقُلْ رَبِّ أَنْزِلْنِي مُنْزَلًا مُبَارَكًا وَأَنْتَ خَيْرُ الْمُنْزِلِينَ ﴿۲۹﴾ 

و بگو: پروردگارا، مرا در منزلگاه پر برکتى فرود بیاور، زیرا تو بهترین فرودآورندگانى. ﴿۲۹﴾

إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ وَإِنْ كُنَّا لَمُبْتَلِينَ ﴿۳۰﴾ 

قطعا در آن جریان نشانه هایى بوده است، اگر چه ما آزمایش کننده بودیم. ﴿۳۰﴾

«خدای تعالی در هر زمانی پیامبرانی فرستاده است»

ثُمَّ أَنْشَأْنَا مِنْ بَعْدِهِمْ قَرْنًا آخَرِينَ ﴿۳۱﴾

سپس بعد از آنها جمع دیگری را آفریدیم. ﴿۳۱﴾

فَأَرْسَلْنَا فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ أَفَلَا تَتَّقُونَ ﴿۳۲﴾

پس ما از خود آنها رسولى میان آنها فرستادیم، اینکه بپرستید خدا را، براى شما غیر از خدا معبودى نیست، آیا پس (چرا) تقوا پیشه نمى کنید؟ ﴿۳۲﴾

وَقَالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِهِ الَّذِينَ كَفَرُوا وَكَذَّبُوا بِلِقَاءِ الْآخِرَةِ وَأَتْرَفْنَاهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا مَا هَذَا إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يَأْكُلُ مِمَّا تَأْكُلُونَ مِنْهُ وَيَشْرَبُ مِمَّا تَشْرَبُونَ ﴿۳۳﴾

و بزرگان از قومش آن کسانى که کافر شدند و لقاء آخرت را تکذیب کردند و ما آنها را در زندگى دنیا متنعّمشان کردیم، گفتند: این پیامبر جز بشرى مثل خودتان نیست، (زیرا) از آنچه شما مى خورید، او هم مى خورد و از آنچه شما مى آشامید، او هم مى آشامد. ﴿۳۳﴾

وَلَئِنْ أَطَعْتُمْ بَشَرًا مِثْلَكُمْ إِنَّكُمْ إِذًا لَخَاسِرُونَ ﴿۳۴﴾

و اگر بشری مثل خودتان را اطاعت کنید، قطعا آن وقت شما از زیانکارانید. ﴿۳۴﴾

«انکار قیامت»

أَيَعِدُكُمْ أَنَّكُمْ إِذَا مِتُّمْ وَكُنْتُمْ تُرَابًا وَعِظَامًا أَنَّكُمْ مُخْرَجُونَ ﴿۳۵﴾

آیا (غیر از این است که) به شما وعده مى دهد که وقتى مردید و خاک و استخوانهایى شدید، شما (از قبرتان) بیرون آورده مى شوید؟ ﴿۳۵﴾

هَيْهَاتَ هَيْهَاتَ لِمَا تُوعَدُونَ ﴿۳۶﴾ 

هیهات، هیهات از این وعده ‏هائی که به شما داده می‏ شود. ﴿۳۶﴾

إِنْ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا الدُّنْيَا نَمُوتُ وَنَحْيَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ ﴿۳۷﴾

این نیست مگر همین زندگى دنیا که مى میریم و زنده مى شویم و ما هرگز (در قیامت) مبعوث نخواهیم شد. ﴿۳۷﴾

إِنْ هُوَ إِلَّا رَجُلٌ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ كَذِبًا وَمَا نَحْنُ لَهُ بِمُؤْمِنِينَ ﴿۳۸﴾

او جز مردى که بر خدا دروغ بسته است، نیست و ما هرگز به او ایمان نمى آوریم. ﴿۳۸﴾

قَالَ رَبِّ انْصُرْنِي بِمَا كَذَّبُونِ ﴿۳۹﴾

گفت: پروردگارا، به من در مقابل آنچه آنها مرا تکذیب مى کنند، نصرت عنایت فرما. ﴿۳۹﴾

قَالَ عَمَّا قَلِيلٍ لَيُصْبِحُنَّ نَادِمِينَ ﴿۴۰﴾

گفت: در زمان کوتاهی پشیمان خواهند شد. ﴿۴۰﴾

فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ بِالْحَقِّ فَجَعَلْنَاهُمْ غُثَاءً فَبُعْدًا لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ ﴿۴۱﴾

پس ناگهان صیحه آسمانى به حقّ آنها را گرفت، پس ما آنها را مانند کف و خاشاک روى آب قرار دادیم. پس براى قوم ستمگر دورى (و پستى) باد. ﴿۴۱﴾

ثُمَّ أَنْشَأْنَا مِنْ بَعْدِهِمْ قُرُونًا آخَرِينَ ﴿۴۲﴾‏

سپس بعد از آنها جمعیت های دیگری را بوجود آوردیم. ﴿۴۲﴾

مَا تَسْبِقُ مِنْ أُمَّةٍ أَجَلَهَا وَمَا يَسْتَأْخِرُونَ ﴿۴۳﴾

هیچ مردمی اجلشان جلو نمی‏ افتد و تأخیر هم نمی‏ شود. ﴿۴۳﴾

«پیامبران پشت سر هم فرستاده شدند»

ثُمَّ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا تَتْرَى كُلَّ مَا جَاءَ أُمَّةً رَسُولُهَا كَذَّبُوهُ فَأَتْبَعْنَا بَعْضَهُمْ بَعْضًا وَجَعَلْنَاهُمْ أَحَادِيثَ فَبُعْدًا لِقَوْمٍ لَا يُؤْمِنُونَ ﴿۴۴﴾

سپس پیامبرانمان را پشت سر هم فرستادیم. هر زمان که براى مردمى پیامبرانشان مى آمد، تکذیبش مى کردند. پس در پى بعضى از آنها، بعضى دیگر را مى فرستادیم و آنها را حکایاتى براى عبرت قرار مى دادیم. پس براى قومى که ایمان نمى آورند، دورى (و پستى) باد. ﴿۴۴﴾

«سرگذشت دیگری از حضرت موسی علیه ‏السلام»

ثُمَّ أَرْسَلْنَا مُوسَى وَأَخَاهُ هَارُونَ بِآيَاتِنَا وَسُلْطَانٍ مُبِينٍ ﴿۴۵﴾

سپس موسى و برادرش هارون را با نشانه هایمان و تسلّط آشکارایى فرستادیم. ﴿۴۵﴾

إِلَى فِرْعَوْنَ وَمَلَئِهِ فَاسْتَكْبَرُوا وَكَانُوا قَوْمًا عَالِينَ ﴿۴۶﴾ 

به طرف فرعون و بزرگان از اطرافیانش، پس آنها تکبّر کردند و قوم برترى جویى بودند. ﴿۴۶﴾

فَقَالُوا أَنُؤْمِنُ لِبَشَرَيْنِ مِثْلِنَا وَقَوْمُهُمَا لَنَا عَابِدُونَ ﴿۴۷﴾

فرعون و اطرافیانش گفتند: آیا ما به دو بشرى که مثل خود ما هستند ایمان بیاوریم و حال آنکه خویشاوندانشان بندگان ما بوده اند. ﴿۴۷﴾

فَكَذَّبُوهُمَا فَكَانُوا مِنَ الْمُهْلَكِينَ ﴿۴۸﴾ 

پس موسی و هارون را تکذیب کردند و آنها از هلاک ‏شوندگان گردیدند. ﴿۴۸﴾

وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ ﴿۴۹﴾ 

و قطعا ما به موسی کتاب دادیم که شاید آنها هدایت شوند. ﴿۴۹﴾

«یادی از عیسی بن مریم علیه السلام»

وَجَعَلْنَا ابْنَ مَرْيَمَ وَأُمَّهُ آيَةً وَآوَيْنَاهُمَا إِلَى رَبْوَةٍ ذَاتِ قَرَارٍ وَمَعِينٍ ﴿۵۰﴾

و ما پسر مریم و مادرش را نشانه اى قرار دادیم و آنها را در محل مرتفعى که صاحب چشمه و آب جارى بود، مأوایشان دادیم. ﴿۵۰﴾

«خطاب به پیامبران»

يَا أَيُّهَا الرُّسُلُ كُلُوا مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا إِنِّي بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ ﴿۵۱﴾

اى پیامبران! از غذاهاى خوب و پاکیزه بخورید و شایسته عمل بکنید. قطعا من به آنچه عمل مى کنید دانایم. ﴿۵۱﴾

«همه امّتها یکی بودند»

وَإِنَّ هَذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاتَّقُونِ ﴿۵۲﴾

و قطعا این امّت شما هستند که امّت واحده اى مى باشند و من پروردگار شمایم، پس تقواى مرا پیشه کنید. ﴿۵۲﴾

«دین خود را بوسیله کتابهایی جدا کردند»

فَتَقَطَّعُوا أَمْرَهُمْ بَيْنَهُمْ زُبُرًا كُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ ﴿۵۳﴾

پس کارشان را جدا کرده و حزبهایى تشکیل دادند، هر حزبى به آنچه دارد خوشحال است. ﴿۵۳﴾

فَذَرْهُمْ فِي غَمْرَتِهِمْ حَتَّى حِينٍ ﴿۵۴﴾

پس آنها را در آنچه فرو رفته ‏اند تا مدّتی به حال خود بگذار. ﴿۵۴﴾

أَيَحْسَبُونَ أَنَّمَا نُمِدُّهُمْ بِهِ مِنْ مَالٍ وَبَنِينَ ﴿۵۵﴾

آیا گمان مى کنند که جز این نیست که ما به آنها بوسیله مال و پسران کمک مى کنیم؟ ﴿۵۵﴾

نُسَارِعُ لَهُمْ فِي الْخَيْرَاتِ بَلْ لَا يَشْعُرُونَ ﴿۵۶﴾ 

(به این جهت است که) براى آنها در خوبیها تسریع مى کنیم؟ بلکه اینها شعور ندارند.﴿۵۶﴾

«بازگشت به صفات مؤمنین تزکیه شده»

إِنَّ الَّذِينَ هُمْ مِنْ خَشْيَةِ رَبِّهِمْ مُشْفِقُونَ ﴿۵۷﴾

قطعا آنها کسانى هستند که از ترس به پروردگارشان همراه با تعظیم توجّه مى کنند. ﴿۵۷﴾

وَالَّذِينَ هُمْ بِآيَاتِ رَبِّهِمْ يُؤْمِنُونَ ﴿۵۸﴾

و کسانی که آنها به نشانه ‏های پروردگارشان ایمان می ‏آورند. ﴿۵۸﴾

وَالَّذِينَ هُمْ بِرَبِّهِمْ لَا يُشْرِكُونَ ﴿۵۹﴾‏

و کسانی که آنها به پروردگارشان مشرک نمی‏ شوند. ﴿۵۹﴾

وَالَّذِينَ يُؤْتُونَ مَا آتَوْا وَقُلُوبُهُمْ وَجِلَةٌ أَنَّهُمْ إِلَى رَبِّهِمْ رَاجِعُونَ ﴿۶۰﴾

و کسانى که (به آنها) آنچه باید (در راه خدا) بدهند، عطا مى کنند و (با این حال) دلهایشان ترسان است از اینکه قطعا آنها به سوى پروردگارشان بر مى گردند. ﴿۶۰﴾

برداشت از آیات ۶۰ – ۵۷

ترس از خدا

سالک الی اللّه باید به خاطر محبتّش به خدا از خدا بترسد و به همه نشانه‏ های الهی ایمان داشته باشد و هیچ چیز را به هیچ نحو شریک خدا قرار ندهد و در راه خدا به خاطر ترس از خدا به دیگران انفاق کند و وقتی که به سوی خدا برگشت اجرش را از خدا دریافت نماید.

أُولَئِكَ يُسَارِعُونَ فِي الْخَيْرَاتِ وَهُمْ لَهَا سَابِقُونَ ﴿۶۱﴾ 

اینها هستند که به طرف خوبیها سرعت دارند و آنها به آن خوبیها پیشى گیرنده اند. ﴿۶۱﴾

وَلَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا وَلَدَيْنَا كِتَابٌ يَنْطِقُ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ ﴿۶۲﴾

و ما هیچ کس را مگر به قدر وسعش تکلیف نمى کنیم. و در نزد ما کتابى است که به حقّ نطق مى کند و به آنها ظلم نمى شود. ﴿۶۲﴾

برداشت از آیات ۶۲ – ۶۱

سبقت در خوبی‏ها

سالک الی اللّه باید به شرایط فوق عمل کند تا در همه خوبیها بر دیگران سبقت گرفته باشد و این را بداند که خدای تعالی از او بیشتر از ظرفیتش توّقع ندارد و هیچ گاه خدای تعالی بر کسی ظلم نمی‏ کند.

«غفلت کفّار»

بَلْ قُلُوبُهُمْ فِي غَمْرَةٍ مِنْ هَذَا وَلَهُمْ أَعْمَالٌ مِنْ دُونِ ذَلِكَ هُمْ لَهَا عَامِلُونَ ﴿۶۳﴾

بلکه دلهاى آنها از این (قرآن) در غفلت کامل است و آنها اعمالِ دیگرى غیر از آن دارند که دائما آنها را انجام مى دهند. ﴿۶۳﴾

حَتَّى إِذَا أَخَذْنَا مُتْرَفِيهِمْ بِالْعَذَابِ إِذَا هُمْ يَجْأَرُونَ ﴿۶۴﴾

تا زمانى که ثروتمندانِ مغرورشان را به عذاب گرفتار کنیم، آن وقت است که آنها ناله هاى دردناکى مى کنند. ﴿۶۴﴾

لَا تَجْأَرُوا الْيَوْمَ إِنَّكُمْ مِنَّا لَا تُنْصَرُونَ ﴿۶۵﴾ 

امروز فریاد نکنید، زیرا قطعا شما از طرف ما یاری نخواهید شد. ﴿۶۵﴾

برداشت از آیات ۶۵ – ۶۳

عمل به قرآن

سالک الی اللّه باید از قرآن غفلت نکند و کاری غیر از عمل به قرآن و دستورات آن انجام ندهد و الا خدای تعالی ولو آن که آنها ثروتمند هم باشند به عذاب مبتلایشان می‏ کند و به هیچ وجه آنها را یاری نمی‏ نماید.

قَدْ كَانَتْ آيَاتِي تُتْلَى عَلَيْكُمْ فَكُنْتُمْ عَلَى أَعْقَابِكُمْ تَنْكِصُونَ ﴿۶۶﴾ 

قطعا آیات من بر شما تلاوت شد، پس شما به اعقابتان برمی‏ گشتید. ﴿۶۶﴾

برداشت از آیه ۶۶

آیات الهی

سالک الی اللّه باید بداند پروردگار مهربان همه آیات و نشانه ‏هایش را برای مردم بیان کرده است پس باید از این آیات و نشانه‏ ها بهره ببرد و هیچ وقت رضایت پروردگار را فدای رسم و رسومات غلط گذشتگانش نکند.

مُسْتَكْبِرِينَ بِهِ سَامِرًا تَهْجُرُونَ ﴿۶۷﴾ 

در حالى که به او تکبّر مى کردید و شبها در جلسات خودتان بدگویى مى نمودید. ﴿۶۷﴾

برداشت از آیه ۶۷

تزکیه نفس

سالک الی اللّه باید از تکبّر دوری کند و از بدگویی کردن پشت سر دیگران خودداری نماید و اگر مبتلا به این صفات رذیله است باید با تزکیه نفس خود را از این صفات نجات دهد.

«تدبّر در سخن خدا و مذمّت کفّار»

أَفَلَمْ يَدَّبَّرُوا الْقَوْلَ أَمْ جَاءَهُمْ مَا لَمْ يَأْتِ آبَاءَهُمُ الْأَوَّلِينَ ﴿۶۸﴾

آیا در کلام تدبّر نکرده اند؟ یا آنکه چیزى براى آنها آمده که براى پدران گذشته شان نیامده است؟ ﴿۶۸﴾

أَمْ لَمْ يَعْرِفُوا رَسُولَهُمْ فَهُمْ لَهُ مُنْكِرُونَ ﴿۶۹﴾ 

یا آنکه پیامبرشان را نشناخته اند، در نتیجه آنها او را منکر مى شوند. ﴿۶۹﴾

أَمْ يَقُولُونَ بِهِ جِنَّةٌ بَلْ جَاءَهُمْ بِالْحَقِّ وَأَكْثَرُهُمْ لِلْحَقِّ كَارِهُونَ ﴿۷۰﴾ 

یا آنکه مى گویند: او دیوانه است، بلکه او حقّ را براى آنها آورده و اکثرشان از حقّ کراهت دارند. ﴿۷۰﴾

برداشت از آیات ۷۰ – ۶۸

اهمیت تدبّر کردن

سالک الی اللّه باید قوّه تفکر و تدبّرش را در آیات و کلام الهی بکار بیندازد تا بتواند کمال استفاده را از آیات الهی ببرد و بتواند سخنان پیامبران را که کلام الهی را بر زبان جاری می‏ کنند و کلام پیامبر اکرم صلی ‏الله ‏علیه ‏و ‏آله را که جز حق و حقیقت را نمی‏ گفت، بپذیرد و منکر آنها نشود زیرا انکار سخنان پیامبران سبب نابودی روح انسان می‏ شود و مانع رشد و رسیدن انسان به حقایق می‏ گردد.

وَلَوِ اتَّبَعَ الْحَقُّ أَهْوَاءَهُمْ لَفَسَدَتِ السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ وَمَنْ فِيهِنَّ بَلْ أَتَيْنَاهُمْ بِذِكْرِهِمْ فَهُمْ عَنْ ذِكْرِهِمْ مُعْرِضُونَ ﴿۷۱﴾

و اگر حقّ از هواى نفس آنها پیروى مى کرد، آسمانها و زمین و هر کس که در آنها بود، فاسد مى شد. ولى ما چیزى به آنها دادیم که مایه یادآورى براى آنها است، امّا آنها از یادآورىِ خودشان روگردانند. ﴿۷۱﴾

برداشت از آیه ۷۱

هوای نفس

پیروی از هوای نفس، آسمانها و زمین و هر چه در آنها است را ممکن است به فساد بکشاند ولی خدای تعالی انسان را راهنمایی کرده تا این کار انجام نشود امّا آنهایی که اهل تزکیه نفس نیستند یادآوری های پروردگار را بدست فراموشی سپردند.

أَمْ تَسْأَلُهُمْ خَرْجًا فَخَرَاجُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَهُوَ خَيْرُ الرَّازِقِينَ ﴿۷۲﴾

آیا تو از آنها مخارجى را مى خواهى؟ با اینکه هزینه پروردگارت بهتر است و او بهترین روزى دهندگان است. ﴿۷۲﴾

برداشت از آیه ۷۲

رزق همه در دست خداست

سالک الی اللّه باید بداند روزی هر موجودی دست پروردگار است و او بهترین روزی دهندگان است و پیامبران و مبلّغین اجرشان به عهده خدای تعالی است.

«پیامبر صلی ‏الله ‏علیه‏ و ‏آله مردم را به راه راست دعوت می‏ کند»

وَإِنَّكَ لَتَدْعُوهُمْ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ ﴿۷۳﴾

و قطعا تو آنها را به راه راست دعوت می‏ کنی. ﴿۷۳﴾

وَإِنَّ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ عَنِ الصِّرَاطِ لَنَاكِبُونَ ﴿۷۴﴾

و حتما کسانی که ایمان به آخرت نمی‏ آورند، از آن راه منحرف ‏اند. ﴿۷۴﴾

وَلَوْ رَحِمْنَاهُمْ وَكَشَفْنَا مَا بِهِمْ مِنْ ضُرٍّ لَلَجُّوا فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ ﴿۷۵﴾

و اگر به آنها مهربانى کنیم و ناراحتیها و ضررهایشان را برطرف نماییم، در طغیانشان لجاجت مى کنند تا حیران شوند. ﴿۷۵﴾

وَلَقَدْ أَخَذْنَاهُمْ بِالْعَذَابِ فَمَا اسْتَكَانُوا لِرَبِّهِمْ وَمَا يَتَضَرَّعُونَ ﴿۷۶﴾

و قطعا ما آنها را به عذاب گرفتار کردیم. پس در مقابل پروردگارشان، نه فروتنى کرده و نه تضرّع مى نمایند. ﴿۷۶﴾

حَتَّى إِذَا فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَابًا ذَا عَذَابٍ شَدِيدٍ إِذَا هُمْ فِيهِ مُبْلِسُونَ ﴿۷۷﴾

تا زمانى که از عذاب شدید درى به روى آنها بگشاییم. ناگهان آنها در آن حال ناامید مى شوند. ﴿۷۷﴾

برداشت از آیات ۷۷ – ۷۵

ایمان

سالک الی اللّه باید ایمان به آخرت داشته باشد ولی آنهایی که ایمان به آخرت ندارند و در انحراف قرار گرفته‏ اند اگر به آنها مهربانی شود لجاجت‏شان و طغیان‏شان بیشتر می‏ شود و اگر عذاب و سختی بکشند نا امید می‏ شوند آنها کسانی هستند که در مقابل پروردگارشان فروتنی و تضرّع نمی‏ کنند. بنابراین باید سالک الی اللّه بکوشد تا ایمانش را تقویت کند و در مقابل پروردگار فروتنی و تضّرع داشته باشد.

«تذکر نعمتهای الهی»

وَهُوَ الَّذِي أَنْشَأَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ ﴿۷۸﴾

و آن خدا کسى است که براى شما شنوایى و بینائیها و دلهائى ایجاد فرمود. امّا شما کمتر شکر (او را) بجا مى آورید. ﴿۷۸﴾

وَهُوَ الَّذِي ذَرَأَكُمْ فِي الْأَرْضِ وَإِلَيْهِ تُحْشَرُونَ ﴿۷۹﴾

و آن خدا کسى است که شما را در زمین بوجود آورد و به سوى او محشور مى شوید. ﴿۷۹﴾

وَهُوَ الَّذِي يُحْيِي وَيُمِيتُ وَلَهُ اخْتِلَافُ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ أَفَلَا تَعْقِلُونَ ﴿۸۰﴾

و آن خدا کسى است که زنده مى کند و مى میراند و اختلاف شب و روز از او است. آیا پس تعقّل نمى کنید؟ ﴿۸۰﴾

«مذمّت کفّار»

بَلْ قَالُوا مِثْلَ مَا قَالَ الْأَوَّلُونَ ﴿۸۱﴾

ولى آنها مثل آنچه را که گذشتگان گفته بودند، گفتند. ﴿۸۱﴾

قَالُوا أَإِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا وَعِظَامًا أَإِنَّا لَمَبْعُوثُونَ ﴿۸۲﴾

آنها گفتند: آیا ما وقتى مُردیم و خاک و استخوان شدیم، آیا دوباره برانگیخته خواهیم شد؟ ﴿۸۲﴾

لَقَدْ وُعِدْنَا نَحْنُ وَآبَاؤُنَا هَذَا مِنْ قَبْلُ إِنْ هَذَا إِلَّا أَسَاطِيرُ الْأَوَّلِينَ ﴿۸۳﴾

قطعا ما و پدرانمان قبلاً به این وعده داده شده بودیم، این نیست مگر (همان) افسانه هاى پیشینیان. ﴿۸۳﴾

«زمین و آنچه در آن است مال خدا است»

قُلْ لِمَنِ الْأَرْضُ وَمَنْ فِيهَا إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۸۴﴾

بگو: زمین و کسی که در زمین است مال کیست اگر شما می ‏دانید؟ ﴿۸۴﴾

سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلْ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ ﴿۸۵﴾

به زودی می‏ گویند: مال خدا است. بگو: آیا پس متذکر نمی ‏شوید؟ ﴿۸۵﴾

«پروردگار آسمانها و عرش کیست؟»

قُلْ مَنْ رَبُّ السَّمَاوَاتِ السَّبْعِ وَرَبُّ الْعَرْشِ الْعَظِيمِ ﴿۸۶﴾ 

بگو: پروردگار آسمانهای هفتگانه و پروردگار عرش عظیم کیست؟ ﴿۸۶﴾

سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلْ أَفَلَا تَتَّقُونَ ﴿۸۷﴾ 

به زودی می‏ گویند: خدا است. بگو: آیا پس (چرا) تقوی پیشه نمی‏ کنید؟ ﴿۸۷﴾

برداشت از آیات ۸۷ – ۸۶

تقوی

فطرت همه انسانها و بشریت معترف به وجود پروردگار می ‏باشد. امّا این علم و دانایی باید همراه با تقوی باشد تا سبب گردد انسانها رشد کنند و از انحرافات مختلف و بدبختی‏های روحی نجات یابند.

«ملکوت همه چیز دست خدا است»

قُلْ مَنْ بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْءٍ وَهُوَ يُجِيرُ وَلَا يُجَارُ عَلَيْهِ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۸۸﴾

بگو: کیست که ملکوت هر چیزى بدست او است و او پناه مى دهد و براى او پناهى لازم نیست که داده شود، اگر شما مى دانید؟ ﴿۸۸﴾

سَيَقُولُونَ لِلَّهِ قُلْ فَأَنَّى تُسْحَرُونَ ﴿۸۹﴾

به زودی می‏ گویند: مال خدا است. بگو: پس چگونه سحر می‏ شوید؟ ﴿۸۹﴾

بَلْ أَتَيْنَاهُمْ بِالْحَقِّ وَإِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ ﴿۹۰﴾

بلکه ما حقّ را برای آنها آوردیم و آنها قطعا دروغ گویانی هستند. ﴿۹۰﴾

«ممکن نیست با خدای تعالی خدایی باشد»

مَا اتَّخَذَ اللَّهُ مِنْ وَلَدٍ وَمَا كَانَ مَعَهُ مِنْ إِلَهٍ إِذًا لَذَهَبَ كُلُّ إِلَهٍ بِمَا خَلَقَ وَلَعَلَا بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ ﴿۹۱﴾

خدا هیچ فرزندى براى خود نگرفته و با او خداى دیگرى نمى باشد، زیرا در آن وقت هر خدایى به سوى آنچه خلق کرده است مى رود و بعضى از اینها بر بعض دیگر تفوّق پیدا مى کنند. خدا منزّه است از آنچه آنها وصف مى کنند. ﴿۹۱﴾

عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿۹۲﴾

عالِم به پنهانى و آشکار است. پس بالاتر از آن است که براى او شریک قائل مى شوند. ﴿۹۲﴾

«عذابها را به من نشان بده»

قُلْ رَبِّ إِمَّا تُرِيَنِّي مَا يُوعَدُونَ ﴿۹۳﴾

بگو: پروردگارِ من، چه مى شود که آن عذابهایى را که آنها وعده داده مى شوند، به من نشان دهى؟ ﴿۹۳﴾

رَبِّ فَلَا تَجْعَلْنِي فِي الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ ﴿۹۴﴾

پروردگارِ من، پس مرا در میان قوم ظالم قرار نده. ﴿۹۴﴾

وَإِنَّا عَلَى أَنْ نُرِيَكَ مَا نَعِدُهُمْ لَقَادِرُونَ ﴿۹۵﴾

و قطعا ما قادریم که آنچه را به آنها وعده داده ایم، به تو نشان دهیم. ﴿۹۵﴾

«بدیها را به خوبی پاسخ بگویید»

اِدْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ السَّيِّئَةَ نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَصِفُونَ ﴿۹۶﴾

بدى را به آنچه نیکوتر است دفع کن. ما به آنچه وصف مى کنند داناتریم. ﴿۹۶﴾

برداشت از آیه ۹۶

نیکی

سالک الی اللّه باید با قاطعیت بکوشد آن چنان روحیه ‏ای در خود ایجاد کند که در مقابل بدیهای دیگران با نیکویی نمودن، بدی و زشتی را دور کند و بداند که پروردگار مهربان، دانا است به آن چه بشر انجام می‏ دهد و علم پروردگار به اعمال ما باید سبب آرامش و کسب ایمان واقعی ما گردد.

«پناه به خدا از وسوسه شیاطین»

وَقُلْ رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّيَاطِينِ ﴿۹۷﴾

و بگو: پروردگارِ من، به تو پناه می‏ برم از وسوسه‏ های شیاطین. ﴿۹۷﴾

وَأَعُوذُ بِكَ رَبِّ أَنْ يَحْضُرُونِ ﴿۹۸﴾

و پروردگارِ من، به تو پناه می‏ برم از اینکه آنها نزد من حاضر شوند. ﴿۹۸﴾

برداشت از آیات ۹۸ – ۹۷

شرّ شیطان

سالک الی اللّه همیشه و در همه وقت باید از شرّ شیطان و وسوسه ‏هایش به پروردگار مهربان پناه ببرد.

«درخواست مردگان»

حَتَّى إِذَا جَاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ رَبِّ ارْجِعُونِ ﴿۹۹﴾

تا آن وقتى که یکى از آنها را مرگ برسد، مى گوید: پروردگارِ من، مرا برگردان. ﴿۹۹﴾

لَعَلِّي أَعْمَلُ صَالِحًا فِيمَا تَرَكْتُ كَلَّا إِنَّهَا كَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا وَمِنْ وَرَائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلَى يَوْمِ يُبْعَثُونَ ﴿۱۰۰﴾

شاید عمل صالحى که ترک کرده ام، انجام دهم. این چنین نیست، قطعا آن کلمه اى است که گوینده اش همان شخص است و پشت سر آنها برزخى است تا روزى که مبعوث شوند. ﴿۱۰۰﴾

«نَسَب در روز قیامت فایده ندارد»

فَإِذَا نُفِخَ فِي الصُّورِ فَلَا أَنْسَابَ بَيْنَهُمْ يَوْمَئِذٍ وَلَا يَتَسَاءَلُونَ ﴿۱۰۱﴾

پس زمانى که در صور دمیده مى شود، در آن روز نسبها از بین آنها برداشته مى شود و از یکدیگر چیزى سؤال نمى کنند. ﴿۱۰۱﴾

فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوَازِينُهُ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿۱۰۲﴾

پس کسانى که میزانشان سنگین است، آنها همان رستگارانند. ﴿۱۰۲﴾

وَمَنْ خَفَّتْ مَوَازِينُهُ فَأُولَئِكَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فِي جَهَنَّمَ خَالِدُونَ ﴿۱۰۳﴾ 

و آنهائى که میزانشان سبک است، پس آنها کسانى هستند که به خود ضرر زده و در جهنّم جاودانه خواهند ماند. ﴿۱۰۳﴾

تَلْفَحُ وُجُوهَهُمُ النَّارُ وَهُمْ فِيهَا كَالِحُونَ ﴿۱۰۴﴾‏

آتش صورت آنها را مى سوزاند و آنها در جهنّم صورت درهم کشیده اند. ﴿۱۰۴﴾

«سؤال و جواب با اهل جهنّم»

أَلَمْ تَكُنْ آيَاتِي تُتْلَى عَلَيْكُمْ فَكُنْتُمْ بِهَا تُكَذِّبُونَ ﴿۱۰۵﴾

آیا شما نبودید که آیات من بر شما خوانده مى شد، پس شما آن را تکذیب مى کردید؟ ﴿۱۰۵﴾

قَالُوا رَبَّنَا غَلَبَتْ عَلَيْنَا شِقْوَتُنَا وَكُنَّا قَوْمًا ضَالِّينَ ﴿۱۰۶﴾ 

مى گویند: پروردگار ما، شقاوتمان بر ما غلبه کرد و ما مردم گمراهى بودیم. ﴿۱۰۶﴾

رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْهَا فَإِنْ عُدْنَا فَإِنَّا ظَالِمُونَ ﴿۱۰۷﴾

پروردگار ما، ما را از آتش بیرون بیاور. اگر دوباره این کار را کردیم، پس ما حتما ستمکار مى باشیم. ﴿۱۰۷﴾

قَالَ اخْسَئُوا فِيهَا وَلَا تُكَلِّمُونِ ﴿۱۰۸﴾ 

خدا به آنها می‏ گوید: دور شوید [۱] و در آن (جهنّم) بمانید و با من حرف نزنید. ﴿۱۰۸﴾

[۱]  ــ معمولاً این کلمه را عرب «خسأ» به سگ مى‏گوید و در فارسى معناى این کلمه «چِخه» است.

إِنَّهُ كَانَ فَرِيقٌ مِنْ عِبَادِي يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَأَنْتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ ﴿۱۰۹﴾

قطعا جمعى از بندگان من بودند که مى گفتند: پروردگار ما، ما ایمان آورده ایم. پس ما را ببخش و به ما مهربان باش و تو بهترین مهربانان هستى.﴿۱۰۹﴾

فَاتَّخَذْتُمُوهُمْ سِخْرِيًّا حَتَّى أَنْسَوْكُمْ ذِكْرِي وَكُنْتُمْ مِنْهُمْ تَضْحَكُونَ ﴿۱۱۰﴾

و شما آنها را به مسخره گرفتید تا از یاد من شما را غافل کردند [۱] و شما بودید که به آنها می‏ خندیدید. ﴿۱۱۰﴾

[۱]  ــ به خاطر آنکه مسخره کردن مؤمنین، تاریکى دل مى‏ آورد و انسان از یاد خدا غافل مى‏ شود، لذا خداى تعالى غفلت از یاد خودش را به مؤمنین نسبت داده و فرموده: «تا از یاد من شما را غافل کردند».

إِنِّي جَزَيْتُهُمُ الْيَوْمَ بِمَا صَبَرُوا أَنَّهُمْ هُمُ الْفَائِزُونَ ﴿۱۱۱﴾

من امروز به خاطر آنچه آنها صبر کردند، جزاى آنها را مى دهم. قطعا آنها پیروزند. ﴿۱۱۱﴾

برداشت از آیات ۱۱۱ – ۱۰۹

استقامت

سالک الی اللّه باید بداند که دنیا برای کسانی که دارای استقامت هستند و صبر را پیشه می‏ کنند و هم چنین برای کسانی که انسانهای با ایمان و توبه کار را مسخره می‏ کنند، گذرا و محلّ امتحان می ‏باشد ولی قطعا چون بازگشت همه انسانها به سوی پروردگار است، خدای تعالی به کسانی که برای رضایت او صبر کرده ‏اند اجر و جزای ویژه ‏ای عنایت می‏ فرماید و پیروزی و موفقیت مال صابرین است.

«مدّت زودگذر عالم دنیا»

قَالَ كَمْ لَبِثْتُمْ فِي الْأَرْضِ عَدَدَ سِنِينَ ﴿۱۱۲﴾

خدا به آنها می ‏گوید: آیا چند سال در روی زمین ماندید؟ ﴿۱۱۲﴾

قَالُوا لَبِثْنَا يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ فَاسْأَلِ الْعَادِّينَ ﴿۱۱۳﴾

مى گویند: یک روز یا بعضى از روز را (در زمین) ماندیم. پس از آنهایى که مى شمارند، بپرس. ﴿۱۱۳﴾

قَالَ إِنْ لَبِثْتُمْ إِلَّا قَلِيلًا لَوْ أَنَّكُمْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿۱۱۴﴾ 

خدا مى گوید: جز کمى (در دنیا) نمانده اید، اگر شما مى دانستید. ﴿۱۱۴﴾

«خلقت انسان بیهوده نیست»

أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَيْنَا لَا تُرْجَعُونَ ﴿۱۱۵﴾

آیا پس گمان کردید که ما شما را بیهوده خلق کردیم و شما به سوى ما بر گردانده نمى شوید؟ ﴿۱۱۵﴾

فَتَعَالَى اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْكَرِيمِ ﴿۱۱۶﴾

پس خداى فرمانرواى حقّ که معبودى جز او نیست، برتر است. او پروردگار عرش کریم است. ﴿۱۱۶﴾

وَمَنْ يَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ لَا بُرْهَانَ لَهُ بِهِ فَإِنَّمَا حِسَابُهُ عِنْدَ رَبِّهِ إِنَّهُ لَا يُفْلِحُ الْكَافِرُونَ ﴿۱۱۷﴾

و کسى که با خدا، خداى دیگرى را بخواند، دلیلى براى او در این کارش نمى باشد. بنابراین جز این نیست که حساب او نزد پروردگارش خواهد بود. قطعا کفّار رستگار نمى شوند. ﴿۱۱۷﴾

وَقُلْ رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَأَنْتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ ﴿۱۱۸﴾

و بگو: پروردگار من، بیامرز و مهربانی کن که تو بهترین مهربانانی. ﴿۱۱۸﴾

برداشت از آیات ۱۱۸ – ۱۱۵

بیهوده بودن

سالک الی اللّه باید بداند که خدای تعالی حکیم است و هیچ موجودی را بیهوده نیافریده مخصوصا انسانها را که اشرف مخلوقات ‏اند و کسانی که غیر خدا را شریک خدا قرار می‏ دهند دلیلی برای اثبات آن ندارند.

سالک الی اللّه باید بگوید خدایا مرا ببخش و به من مهربانی کن زیرا تو بهترین مهربانها هستی.

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *