سوره مبارکه ق

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

«به نام خداوند بخشنده مهربان»

ق وَالْقُرْآنِ الْمَجِیدِ ﴿۱﴾

«ق»

قسم به قرآن مجید. ﴿۱﴾

«تعجّب کفّار از رسالت رسول اکرم صلی الله علیه و آله»

بَلْ عَجِبُوا أَنْ جَاءَهُمْ مُنْذِرٌ مِنْهُمْ فَقَالَ الْكَافِرُونَ هَذَا شَيْءٌ عَجِيبٌ ﴿۲﴾

بلکه آنها تعجّب مى کنند که ترساننده اى از خودشان برایشان آمده است، پس کافران مى گویند: این چیز عجیبى است. ﴿۲﴾

«کفّار قیامت را دور می دانند»

أَإِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا ذَلِكَ رَجْعٌ بَعِيدٌ ﴿۳﴾

آیا آن وقتى که ما مُردیم و خاک شدیم (دوباره زنده و محشور خواهیم شد) ؟ آن بازگشت دورى است. ﴿۳﴾

قَدْ عَلِمْنَا مَا تَنْقُصُ الْأَرْضُ مِنْهُمْ وَعِنْدَنَا كِتَابٌ حَفِيظٌ ﴿۴﴾

 قطعا ما مى دانیم آنچه را زمین از آنها کم مى کند و نزد ما کتابى است که حافظ (همه چیزها) است. ﴿۴﴾

بَلْ كَذَّبُوا بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ فَهُمْ فِي أَمْرٍ مَرِيجٍ ﴿۵﴾

بلکه وقتى حقّ برایشان آمد، تکذیب کردند، پس آنها در امرى پر حیرت واقع شده اند. ﴿۵﴾

«آسمان و زمین وسیله بینش به حقایق است»

أَفَلَمْ يَنْظُرُوا إِلَى السَّمَاءِ فَوْقَهُمْ كَيْفَ بَنَيْنَاهَا وَزَيَّنَّاهَا وَمَا لَهَا مِنْ فُرُوجٍ ﴿۶﴾

آیا به آسمانى که بالاى سر آنها است نگاه نکرده اند که چگونه ما آن را ساخته و زینت داده ایم و هیچ شکافى براى آن نمى باشد؟ ﴿۶﴾

وَالْأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَأَلْقَيْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنْبَتْنَا فِيهَا مِنْ كُلِّ زَوْجٍ بَهِيجٍ ﴿۷﴾

و زمین را گسترش دادیم و در آن کوههاى عظیمى انداختیم و از هر نوع گیاه نشاط آورى در آن رویانیدیم. ﴿۷﴾

تَبْصِرَةً وَذِكْرَى لِكُلِّ عَبْدٍ مُنِيبٍ ﴿۸﴾

تا سبب بصیرت و یادآورى براى هر بنده إنابه کننده اى باشد. ﴿۸﴾

«فایده نزول باران پر برکت»

وَنَزَّلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً مُبَارَكًا فَأَنْبَتْنَا بِهِ جَنَّاتٍ وَحَبَّ الْحَصِيدِ ﴿۹﴾

و از آسمان آب پربرکتى نازل نمودیم، پس بوسیله آن، باغها و دانه هاى دروشدنى را رویاندیم. ﴿۹﴾

وَالنَّخْلَ بَاسِقَاتٍ لَهَا طَلْعٌ نَضِيدٌ ﴿۱۰﴾

و درختهاى بلندقامت خرما را که براى آنها خوشه هاى متراکمى است. ﴿۱۰﴾

رِزْقًا لِلْعِبَادِ وَأَحْيَيْنَا بِهِ بَلْدَةً مَيْتًا كَذَلِكَ الْخُرُوجُ ﴿۱۱﴾

(اینها) رزقى است براى بندگان و بوسیله آن (آب باران)، سرزمین مرده را زنده کردیم، این چنین (مرده ها از قبرها) خارج مى شوند. ﴿۱۱﴾

«تکذیب قوم حضرت نوح علیه السلام و دیگران از پیامبران»

كَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَأَصْحَابُ الرَّسِّ وَثَمُودُ ﴿۱۲﴾

قبل از اینها قومِ نوح و اصحاب رسّ و اصحاب ثمود تکذیب کردند. ﴿۱۲﴾

وَعَادٌ وَفِرْعَوْنُ وَإِخْوَانُ لُوطٍ ﴿۱۳﴾

و عاد و فرعون و قوم لوط ﴿۱۳﴾

وَأَصْحَابُ الْأَيْكَةِ وَقَوْمُ تُبَّعٍ كُلٌّ كَذَّبَ الرُّسُلَ فَحَقَّ وَعِيدِ ﴿۱۴﴾

و اصحاب ایکه [۱] و قوم تُبَّع،[۲] همه اینها فرستادگان را تکذیب کردند، پس وعده عذابِ من برای آنها تحقّق یافت. ﴿۱۴﴾

[۱] ــ قوم شعیب علیه‏ السلام.

[۲] ــ جمعى که در سرزمین یمن زندگى مى‏ کردند.

«خلقت انسان»

أَفَعَيِينَا بِالْخَلْقِ الْأَوَّلِ بَلْ هُمْ فِي لَبْسٍ مِنْ خَلْقٍ جَدِيدٍ ﴿۱۵﴾  

آیا ما در خلقت اوّل عاجز بودیم؟ بلکه آنها در خلقت جدید تردید دارند. ﴿۱۵﴾

وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ وَنَعْلَمُ مَا تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ ﴿۱۶﴾

و قطعا انسان را ما خلق کرده ایم و مى دانیم که نفسش چه چیزى به او وسوسه مى کند و ما به او از رگ گردن نزدیکتریم. ﴿۱۶﴾

«ملائکه موکل بر انسان»

إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيَانِ عَنِ الْيَمِينِ وَعَنِ الشِّمَالِ قَعِيدٌ ﴿۱۷﴾

زمانى که دو (فرشته) دریافت کننده از چپ و راست نشسته (اعمالش را) دریافت نمایند. ﴿۱۷﴾

مَا يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ ﴿۱۸﴾

هیچ سخنى که با لفظ بیرون بیاورد نیست مگر اینکه مراقب آماده اى نزد او وجود دارد. ﴿۱۸﴾

برداشت از آیات ۱۸ – ۱۶

خدا از رگ گردن نزدیکتر است

سالک الی اللّه باید بداند که خدا به او از رگ گردن نزدیکتر است و باید وسوسه های نفسانی و شیطانی را از خود دور کند و علاوه باید معتقد باشد که دو ملک که مراقب او هستند تمام گفتارش را حفظ می کنند و از راست و چپ او را محافظت می نمایند.

«سکرات مرگ و نفخ صور»

وَجَاءَتْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذَلِكَ مَا كُنْتَ مِنْهُ تَحِيدُ ﴿۱۹﴾

و سکرات مرگ به حقّ مى رسد، آن همان چیزى است که تو از آن فرار مى کردى. ﴿۱۹﴾

وَنُفِخَ فِي الصُّورِ ذَلِكَ يَوْمُ الْوَعِيدِ ﴿۲۰﴾

و در صور دمیده می شود آن، روزِ وعده عذاب است. ﴿۲۰﴾

«ورود به محشر»

وَجَاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَعَهَا سَائِقٌ وَشَهِيدٌ ﴿۲۱﴾

و هر کسى (به محشر) مى آید، همراهش هُل دهنده و شاهدى است. ﴿۲۱﴾

لَقَدْ كُنْتَ فِي غَفْلَةٍ مِنْ هَذَا فَكَشَفْنَا عَنْكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ ﴿۲۲﴾

(به او گفته مى شود:) قطعا تو در غفلت از این روز بودى، پس پرده ات را از تو کنار زدیم و بصیرتت امروز تیزبین شده است. ﴿۲۲﴾

«نامه اعمال نزد ملائکه حاضر و آماده است»

وَقَالَ قَرِينُهُ هَذَا مَا لَدَيَّ عَتِيدٌ ﴿۲۳﴾

و ملکى که با او بوده، مى گوید: این چیزى است که در نزد من حاضر و آماده است. ﴿۲۳﴾

«جهنّم مال معاندین است»

أَلْقِيَا فِي جَهَنَّمَ كُلَّ كَفَّارٍ عَنِيدٍ ﴿۲۴﴾

در جهنّم هر کافر معاندی را بیندازید. ﴿۲۴﴾

مَنَّاعٍ لِلْخَيْرِ مُعْتَدٍ مُرِيبٍ ﴿۲۵﴾

کسى که بسیار مانع خیر مى شد و متجاوز و در شک و تردید بود. ﴿۲۵﴾

الَّذِي جَعَلَ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ فَأَلْقِيَاهُ فِي الْعَذَابِ الشَّدِيدِ ﴿۲۶﴾

آن کسى که با خدا، خداى دیگرى قرار مى داد، پس او را در عذاب شدید بیندازید. ﴿۲۶﴾

«شیطان از خود دفاع می کند»

قَالَ قَرِينُهُ رَبَّنَا مَا أَطْغَيْتُهُ وَلَكِنْ كَانَ فِي ضَلَالٍ بَعِيدٍ ﴿۲۷﴾

همنشینش (شیطان) مى گوید: پروردگار ما، من او را به طغیان نکشیدم، ولى خود او در گمراهى دورى بود. ﴿۲۷﴾

قَالَ لَا تَخْتَصِمُوا لَدَيَّ وَقَدْ قَدَّمْتُ إِلَيْكُمْ بِالْوَعِيدِ ﴿۲۸﴾

خدا مى گوید: نزد من با هم دشمنى نکنید و حال آنکه قطعا من براى شما قبلاً وعده عذاب را فرستاده بودم. ﴿۲۸﴾

«جهنّم می گوید: هَلْ مِنْ مَزید؟»

مَا يُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَيَّ وَمَا أَنَا بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ ﴿۲۹﴾

نزد من کلام (به کلامى دیگر) تبدیل نمى شود و من ظالم به بندگان نیستم. ﴿۲۹﴾

يَوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ امْتَلَأْتِ وَتَقُولُ هَلْ مِنْ مَزِيدٍ ﴿۳۰﴾

روزى که به جهنّم مى گوئیم: آیا پر شدى؟ و او مى گوید: آیا از این زیادتر هم هست؟ ﴿۳۰﴾

«بهشت برای اهل تقوی نزدیک می شود»

وَأُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقِينَ غَيْرَ بَعِيدٍ ﴿۳۱﴾

و (در آن روز) بهشت براى متّقین طورى نزدیک مى شود که دور نمى گردد. ﴿۳۱﴾

هَذَا مَا تُوعَدُونَ لِكُلِّ أَوَّابٍ حَفِيظٍ ﴿۳۲﴾

این آن چیزى است که به شما براى هر بازگشت کننده نگه دارنده اى وعده داده مى شود. ﴿۳۲﴾

«اهل تقوی در بهشت»

مَنْ خَشِيَ الرَّحْمَنَ بِالْغَيْبِ وَجَاءَ بِقَلْبٍ مُنِيبٍ ﴿۳۳﴾

همان کسى که از خداى رحمان در پنهانى مى ترسد و با قلبى إنابه کننده مى آید. ﴿۳۳﴾

اُدْخُلُوهَا بِسَلَامٍ ذَلِكَ يَوْمُ الْخُلُودِ ﴿۳۴﴾

به سلامت وارد بهشت شوید. آن روز جاودانی است. ﴿۳۴﴾

لَهُمْ مَا يَشَاءُونَ فِيهَا وَلَدَيْنَا مَزِيدٌ ﴿۳۵﴾  

براى آنها در آن بهشت هر چه بخواهند هست و نزد ما بیشتر از آن هم مى باشد. ﴿۳۵﴾

«یادی از مردم هلاک شده»

وَكَمْ أَهْلَكْنَا قَبْلَهُمْ مِنْ قَرْنٍ هُمْ أَشَدُّ مِنْهُمْ بَطْشًا فَنَقَّبُوا فِي الْبِلَادِ هَلْ مِنْ مَحِيصٍ ﴿۳۶﴾

و چقدر از اقوامى که قبل از اینها هلاکشان کردیم، آنها نیرومندتر از اینها بودند که در شهرها تصرّف و نفوذ مى کردند. آیا راه گریزى داشتند؟ ﴿۳۶﴾

«آیات خدا برای کسی که دلِ بیدار دارد مفید است»

إِنَّ فِي ذَلِكَ لَذِكْرَى لِمَنْ كَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَهُوَ شَهِيدٌ ﴿۳۷﴾

قطعا در آن (آیات) یادآورى است براى کسى که قلب آگاه دارد یا گوش دل به آن مى دهد، در حالى که خود شاهد است. ﴿۳۷﴾

«خلقت آسمانها و زمین زحمتی برای خدا ندارد»

وَلَقَدْ خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ وَمَا مَسَّنَا مِنْ لُغُوبٍ ﴿۳۸﴾

و قطعا آسمانها و زمین و آنچه در بین اینها است، در شش روز خلق نمودیم و هیچ گونه زحمت و ناراحتى به ما نرسید. ﴿۳۸﴾

برداشت از آیات ۳۸ – ۳۶

دل شنوا

سالک الی اللّه باید بداند که نباید با خدای تعالی در جنگ و ستیز باشد زیرا خدا بسیار افرادی را که قوی تر از اینها هستند هلاک فرموده و راه فراری برای آنها باقی نگذاشته است این را کسی که دل شنوائی دارد می فهمد.

«قبل از طلوع خورشید و قبل از غروب، تسبیح خدا را بکنید»

فَاصْبِرْ عَلَى مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَقَبْلَ الْغُرُوبِ ﴿۳۹﴾

پس صبر کن بر آنچه مى گویند و قبل از طلوع خورشید و قبل از غروب خورشید حمد و تسبیح پروردگارت را بگو. ﴿۳۹﴾

وَمِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَأَدْبَارَ السُّجُودِ ﴿۴۰﴾

و در قسمتى از شب و بعد از سجده ها او را تسبیح کن. ﴿۴۰﴾

برداشت از آیات ۴۰ – ۳۹

تسبیح پروردگار

سالک الی اللّه در مقابل زخم زبان دیگران باید صبور باشد و قبل از طلوع آفتاب و قبل از غروب آفتاب تسبیح و حمد خدا را بگوید و در پاره ای از شب پس از سجده هائی که می کند باز هم تسبیح پروردگارش را بگوید و به این وسیله یعنی قرآن، مردمی را که از وعیدهای خدا می ترسند به آنچه در عالم ارواح فرا گرفته یادآوری نماید.

«روز قیامت و صیحه آسمانی»

وَاسْتَمِعْ يَوْمَ يُنَادِ الْمُنَادِ مِنْ مَكَانٍ قَرِيبٍ ﴿۴۱﴾

و روزی که منادی از مکان نزدیکی ندا می کند، گوش بده. ﴿۴۱﴾

يَوْمَ يَسْمَعُونَ الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ ذَلِكَ يَوْمُ الْخُرُوجِ ﴿۴۲﴾

روزی که به حقّ صیحه آسمانی را می شنوند، آن روزِ خروج است. ﴿۴۲﴾

إِنَّا نَحْنُ نُحْيِي وَنُمِيتُ وَإِلَيْنَا الْمَصِيرُ ﴿۴۳﴾

قطعا ما زنده می کنیم و می میرانیم و بازگشت به سوی ما است. ﴿۴۳﴾

يَوْمَ تَشَقَّقُ الْأَرْضُ عَنْهُمْ سِرَاعًا ذَلِكَ حَشْرٌ عَلَيْنَا يَسِيرٌ ﴿۴۴﴾

روزى که زمین از روى آنها به سرعت شکافته مى شود، آن روزِ حشرى است که بر ما آسان است. ﴿۴۴﴾

نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَقُولُونَ وَمَا أَنْتَ عَلَيْهِمْ بِجَبَّارٍ فَذَكِّرْ بِالْقُرْآنِ مَنْ يَخَافُ وَعِيدِ ﴿۴۵﴾

ما به آنچه که مى گویند، داناتریم و تو آنها را بر چیزى مجبور نمى کنى، پس بوسیله قرآن کسى را که از وعده عذابِ من مى ترسد، متذکر کن. ﴿۴۵﴾

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *