سوره مبارکه فصلت

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

«به نام خداوند بخشنده مهربان»

«فوائد قرآن»

حم ﴿۱﴾

حم ﴿۱﴾

تَنْزِيلٌ مِنَ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ﴿۲﴾

نازل شدن از جانب خدای بخشنده مهربان است. ﴿۲﴾

كِتَابٌ فُصِّلَتْ آيَاتُهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ ﴿۳﴾

کتابى که آیاتش فصل بندى شده، قرآنى است عربى، براى مردمى که دانا هستند. ﴿۳﴾

بَشِيرًا وَنَذِيرًا فَأَعْرَضَ أَكْثَرُهُمْ فَهُمْ لَا يَسْمَعُونَ ﴿۴﴾

بشارت دهنده و ترساننده است ولى بیشتر آنها روى گرداندند و آنها شنوائى ندارند. ﴿۴﴾

وَقَالُوا قُلُوبُنَا فِي أَكِنَّةٍ مِمَّا تَدْعُونَا إِلَيْهِ وَفِي آذَانِنَا وَقْرٌ وَمِنْ بَيْنِنَا وَبَيْنِكَ حِجَابٌ فَاعْمَلْ إِنَّنَا عَامِلُونَ ﴿۵﴾

و مى گویند: دلهایمان درباره آنچه که (تو) ما را به آن دعوت مى کنى، در پرده هایى است و در گوشهاى ما سنگینى است و بین ما و بین تو فاصله است. تو کار خود را انجام بده، حتما ما هم کار خود را انجام خواهیم داد. ﴿۵﴾

برداشت از آیه ۵

دوری از کفّار

سالک الی اللّه باید از کسانی که دلهایشان در مقابل کلام حق قساوت دارد و سخت است دوری کند و بین خود و آنها پرده ای بیندازد تا آنها به اعمال اینها خرده نگیرند.

«پیامبر صلی الله علیه و آله مثل سایر مردم است ولی به او وحی می رسد»

قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَاسْتَقِيمُوا إِلَيْهِ وَاسْتَغْفِرُوهُ وَوَيْلٌ لِلْمُشْرِكِينَ ﴿۶﴾

بگو: جز این نیست که من بشرى مثل شما هستم، به من وحى مى رسد که جز این نیست خداى شما خداى یکتائى است، پس به سوى او مستقیم شوید و از او طلب آمرزش کنید و واى بر مشرکین. ﴿۶﴾

برداشت از آیه ۶

استقامت و استغفار

سالک الی اللّه باید دائما خود را وادار به استقامت کند و استغفار نماید و جزء مشرکین نباشد.

اَلَّذِينَ لَا يُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ كَافِرُونَ ﴿۷﴾

کسانی که زکات را نمی دهند و آنها به آخرت کافرند. ﴿۷﴾

«اجر مؤمنین بدون منّت داده می شود»

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَهُمْ أَجْرٌ غَيْرُ مَمْنُونٍ ﴿۸﴾

قطعا کسانى که ایمان آورده و اعمال صالح کرده اند، براى آنها اجر بدون منّت و دائمى خواهد بود. ﴿۸﴾

برداشت از آیه ۸

ایمان و عمل صالح

سالک الی اللّه باید دائما ایمانش را تقویت کند و اعمال شایسته و خوب انجام دهد تا بدون منت از طرف پروردگار اجری را دریافت نماید.

«خدا زمین را در دو روز خلق فرمود»

قُلْ أَئِنَّكُمْ لَتَكْفُرُونَ بِالَّذِي خَلَقَ الْأَرْضَ فِي يَوْمَيْنِ وَتَجْعَلُونَ لَهُ أَنْدَادًا ذَلِكَ رَبُّ الْعَالَمِينَ ﴿۹﴾

بگو: آیا شما به کسى که زمین را در دو روز خلق فرمود، کافر هستید و براى او همتاهائى قرار مى دهید؟ آن پروردگار عالمیان است. ﴿۹﴾

وَجَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ مِنْ فَوْقِهَا وَبَارَكَ فِيهَا وَقَدَّرَ فِيهَا أَقْوَاتَهَا فِي أَرْبَعَةِ أَيَّامٍ سَوَاءً لِلسَّائِلِينَ ﴿۱۰﴾

و بالاى زمین کوههاى محکمى قرار داده و در آن برکت قرار داده و در آن غذاهائى به اندازه احتیاج درخواست کنندگان در چهار روز مقدّر فرموده است. ﴿۱۰﴾

«آسمانهای هفتگانه در دو روز خلق شده»

ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاءِ وَهِيَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَلِلْأَرْضِ ائْتِيَا طَوْعًا أَوْ كَرْهًا قَالَتَا أَتَيْنَا طَائِعِينَ ﴿۱۱﴾

سپس به خلقت آسمان پرداخت، در حالى که آن (آسمان) به صورت دودى بود. پس به آسمان و زمین فرمود: از روى اطاعت و یا اکراه بیایید. آنها گفتند: ما با اطاعت مى آئیم. ﴿۱۱﴾

فَقَضَاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ فِي يَوْمَيْنِ وَأَوْحَى فِي كُلِّ سَمَاءٍ أَمْرَهَا وَزَيَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْيَا بِمَصَابِيحَ وَحِفْظًا ذَلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ ﴿۱۲﴾

پس در دو روز آنها را هفت آسمان قرار داد و در هر آسمانى دستورش را وحى فرمود. و آسمان پایین را به چراغهائى زینت دادیم و حفظ کردیم. این تقدیر (خداى) عزیز دانا است. ﴿۱۲﴾

فَإِنْ أَعْرَضُوا فَقُلْ أَنْذَرْتُكُمْ صَاعِقَةً مِثْلَ صَاعِقَةِ عَادٍ وَثَمُودَ ﴿۱۳﴾

پس اگر روى گرداندند، بگو: من شما را از صاعقه اى مثل صاعقه عاد و ثمود مى ترسانم. ﴿۱۳﴾

إِذْ جَاءَتْهُمُ الرُّسُلُ مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّهَ قَالُوا لَوْ شَاءَ رَبُّنَا لَأَنْزَلَ مَلَائِكَةً فَإِنَّا بِمَا أُرْسِلْتُمْ بِهِ كَافِرُونَ ﴿۱۴﴾

آن وقتى که پیامبران از پیش روى آنها و پشت سرشان به سوى آنها آمدند، اینکه جز خدا را عبادت نکنید. گفتند: اگر پروردگار ما مى خواست، حتما ملائکه اى را نازل مى کرد، پس قطعا ما به آنچه شما با آن فرستاده شده اید، کافریم. ﴿۱۴﴾

«قضیه ای از قوم عاد»

فَأَمَّا عَادٌ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَقَالُوا مَنْ أَشَدُّ مِنَّا قُوَّةً أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ الَّذِي خَلَقَهُمْ هُوَ أَشَدُّ مِنْهُمْ قُوَّةً وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يَجْحَدُونَ ﴿۱۵﴾

و امّا قوم عاد بدون حقّى در زمین تکبّر کردند و گفتند: چه کسى از ما قوّتش بیشتر است؟ آیا نمى بینند که حقیقتا خدائى که آنها را خلق کرده، قوّتش از آنها شدیدتر است؟ و آنها نشانه هاى ما را انکار کردند. ﴿۱۵﴾

برداشت از آیه ۱۵

استقلال در اعتماد به نفس

سالک الی اللّه نباید در روی زمین با تکبر زندگی کند و فکر کند که قوت و قدرت ذاتی دارد و اتکاء به نفس خود بدون آن که خدای تعالی را منظور نماید داشته باشد.

فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا صَرْصَرًا فِي أَيَّامٍ نَحِسَاتٍ لِنُذِيقَهُمْ عَذَابَ الْخِزْيِ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَلَعَذَابُ الْآخِرَةِ أَخْزَى وَهُمْ لَا يُنْصَرُونَ ﴿۱۶﴾

پس ما بر آنها باد تندى در روزهاى نحسى فرستادیم، به خاطر آنکه عذاب پست کننده را در زندگى دنیا به آنها بچشانیم و قطعا عذاب آخرت خوارکننده تر است و آنها یارى نمى شوند. ﴿۱۶﴾

«قضیه ای از قوم ثمود»

وَأَمَّا ثَمُودُ فَهَدَيْنَاهُمْ فَاسْتَحَبُّوا الْعَمَى عَلَى الْهُدَى فَأَخَذَتْهُمْ صَاعِقَةُ الْعَذَابِ الْهُونِ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ ﴿۱۷﴾

و امّا قوم ثمود، پس ما آنها را هدایت کردیم ولى آنها نابینائى را بر هدایت ترجیح دادند. پس صاعقه عذاب خوارکننده آنها را گرفت، به خاطر آنچه که بدست آورده بودند. ﴿۱۷﴾

وَنَجَّيْنَا الَّذِينَ آمَنُوا وَكَانُوا يَتَّقُونَ ﴿۱۸﴾

و کسانى را که ایمان آورده و پرهیزکار بودند، نجاتشان دادیم. ﴿۱۸﴾

برداشت از آیات ۱۸ – ۱۷

عذاب خوار کننده

سالک الی اللّه در زندگی دنیا باید در دینش دقیق باشد و اهمیت زیادی به آن بدهد و نابینائی را بر هدایت انتخاب نکند. زیرا اگر این چنین کرد به عذاب خوار کننده ای مبتلا می شود ولی کسانی که ایمان داشته باشند و دارای تقوی باشند خدای تعالی آنها را از عذاب خوار کننده نجات می دهد.

«روزی که دشمنان خدا محشور می شوند»

وَيَوْمَ يُحْشَرُ أَعْدَاءُ  اللَّهِ إِلَى النَّارِ فَهُمْ يُوزَعُونَ ﴿۱۹﴾

و روزى که دشمنان خدا محشور شده، به سوى آتش (مى روند) و آنها بازداشت مى گردند. ﴿۱۹﴾

«چشم و گوش و پوست انسان در قیامت شهادت می دهد»

حَتَّى إِذَا مَا جَاءُوهَا شَهِدَ عَلَيْهِمْ سَمْعُهُمْ وَأَبْصَارُهُمْ وَجُلُودُهُمْ بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿۲۰﴾

تا وقتى که وارد آن (جهنّم) شوند، علیه آنها گوشها و چشمها و پوستهایشان به آنچه کرده اند شهادت مى دهند. ﴿۲۰﴾

وَقَالُوا لِجُلُودِهِمْ لِمَ شَهِدْتُمْ عَلَيْنَا قَالُوا أَنْطَقَنَا اللَّهُ الَّذِي أَنْطَقَ كُلَّ شَيْءٍ وَهُوَ خَلَقَكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ ﴿۲۱﴾

و به پوستهایشان مى گویند: چرا علیه ما شهادت دادید؟ (آنها) مى گویند: خدائى که هر چیزى را به نطق درآورده، ما را هم به گفتن واداشته و او شما را اوّل مرتبه خلق فرمود و به سوى او برگردانده مى شوید. ﴿۲۱﴾

«عذاب بدگمانی به خدا»

وَمَا كُنْتُمْ تَسْتَتِرُونَ أَنْ يَشْهَدَ عَلَيْكُمْ سَمْعُكُمْ وَلَا أَبْصَارُكُمْ وَلَا جُلُودُكُمْ وَلَكِنْ ظَنَنْتُمْ أَنَّ اللَّهَ لَا يَعْلَمُ كَثِيرًا مِمَّا تَعْمَلُونَ ﴿۲۲﴾

و اگر شما اعمالتان را مخفى مى کردید، نه به این جهت بود که گوشها و چشمها و پوستهایتان علیه شما شهادت دهند، بلکه شما گمان مى کردید که خدا بیشتر آنچه را که انجام مى دهید نمى داند. ﴿۲۲﴾

وَذَلِكُمْ ظَنُّكُمُ الَّذِي ظَنَنْتُمْ بِرَبِّكُمْ أَرْدَاكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ مِنَ الْخَاسِرِينَ ﴿۲۳﴾

و این ظنّ شما بود که شما درباره پروردگارتان داشتید. (همان ظنّتان) شما را هلاک نمود و بالاخره زمانى رسید که شما از زیانکاران گردیدید. ﴿۲۳﴾

فَإِنْ يَصْبِرُوا فَالنَّارُ مَثْوًى لَهُمْ وَإِنْ يَسْتَعْتِبُوا فَمَا هُمْ مِنَ الْمُعْتَبِينَ ﴿۲۴﴾

پس اگر صبر کنند، آتش جایگاه آنها است و اگر درخواست عفو کنند، از عفوشدگان نخواهند بود. ﴿۲۴﴾

«همنشینان بد و دنیاپرست»

وَقَيَّضْنَا لَهُمْ قُرَنَاءَ فَزَيَّنُوا لَهُمْ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَحَقَّ عَلَيْهِمُ الْقَوْلُ فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ إِنَّهُمْ كَانُوا خَاسِرِينَ ﴿۲۵﴾

و ما براى آنها دوستان همنشینى قرار دادیم که هر چه پیش روى آنها و پشت سر آنها بود، براى آنها جلوه دادند و امر الهى بر آنها تحقّق پیدا کرد در امّتهائى که قطعا قبل از آنها از جنّ و انس گذشته بودند. قطعا آنها خسارت یافتگان بودند. ﴿۲۵﴾

«کفّار گوش به قرآن نمی دهند»

وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لَا تَسْمَعُوا لِهَذَا الْقُرْآنِ وَالْغَوْا فِيهِ لَعَلَّكُمْ تَغْلِبُونَ ﴿۲۶﴾

و کسانى که کافرند، گفتند: به این قرآن گوش ندهید و در آن (بین تلاوت)، سروصدا کنید، شاید (بر آنها) غلبه پیدا کنید. ﴿۲۶﴾

فَلَنُذِيقَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا عَذَابًا شَدِيدًا وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَسْوَأَ الَّذِي كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿۲۷﴾

و به کسانى که کافر شده اند، عذاب شدیدى را مى چشانیم و آنها را به بدترین چیزى که انجام مى داده اند، مجازات خواهیم نمود. ﴿۲۷﴾

ذَلِكَ جَزَاءُ أَعْدَاءِ اللَّهِ النَّارُ لَهُمْ فِيهَا دَارُ الْخُلْدِ جَزَاءً بِمَا كَانُوا بِآيَاتِنَا يَجْحَدُونَ ﴿۲۸﴾

آن جزاى دشمنان خدا است، آتش براى آنها است. در آن آتش خانه ابدى براى آنها خواهد بود، جزاى آن چیزى است که آیات ما را انکار مى کرده اند. ﴿۲۸﴾

برداشت از آیات ۲۸ – ۲۶

استماع کلام حق

سالک الی اللّه نباید آن قدر بر خود ظلم کند که گوشش را از کلام حق بگیرد و بر اهل قرآن بخواهد پیروز شود و آنها را منکوب کند. زیرا خدای تعالی این چنین افرادی را به عذاب شدیدی مبتلا می کند و جزای دشمنان خدا را آتش قرار داده و آنها را در آن آتش دائما نگه می دارد.

وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا رَبَّنَا أَرِنَا الَّذَيْنِ أَضَلَّانَا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ نَجْعَلْهُمَا تَحْتَ أَقْدَامِنَا لِيَكُونَا مِنَ الْأَسْفَلِينَ ﴿۲۹﴾

و کسانى که کافرند، مى گویند: پروردگار ما، کسانى که ما را گمراه کرده اند از جنّ و انس، به ما نشان بده تا آنها را زیر پاهایمان قرار دهیم تا از پست ترینها باشند. ﴿۲۹﴾

«کسی که استقامت کند در دنیا و آخرت ملائکه به کمکش می آیند»

إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلَائِكَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِي كُنْتُمْ تُوعَدُونَ ﴿۳۰﴾

قطعا کسانى که مى گویند: پروردگار ما خدا است، سپس استقامت مى کنند، ملائکه بر آنها نازل مى شوند که نترسید و محزون نباشید و شما را به بهشتى که وعده داده شده اید، بشارت باد. ﴿۳۰﴾

نَحْنُ أَوْلِيَاؤُكُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَةِ وَلَكُمْ فِيهَا مَا تَشْتَهِي أَنْفُسُكُمْ وَلَكُمْ فِيهَا مَا تَدَّعُونَ ﴿۳۱﴾

ما مددکاران شما در زندگى دنیا و در آخرت خواهیم بود و براى شما در آن، هر چه را که دلتان بخواهد، خواهد بود و براى شما در آن، هر چه را بخوانید، حاضر خواهد شد. ﴿۳۱﴾

نُزُلًا مِنْ غَفُورٍ رَحِيمٍ ﴿۳۲﴾

پذیرائی از طرف بخشنده مهربان است. ﴿۳۲﴾

برداشت از آیات ۳۲ – ۳۰

استقامت

سالک الی اللّه باید مراحل یقظه و توبه را تحت تربیت الهی انجام دهد سپس قدم در مرحله استقامت بگذارد و تا زنده است خود را بیدار و دارای استقامت نگه دارد تا ملائکه به او نازل شوند و کمک او باشند و به او بگویند از هیچ چیز نترس و محزون نباش و بر تو بشارت باد که در آخرت تو اهل بهشتی و ما همیشه در دنیا و آخرت تو را کمک می کنیم و راه حق را به تو نشان می دهیم و به جایی تو را می رسانیم که هر چه بخواهی خدای تعالی به تو عنایت می کند و برای تو وعده های الهی تحقق پیدا می کند این پذیرایی از جانب پروردگار بخشنده و مهربان است.

«بهترین کارها دعوت به خدا است»

وَمَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا مِمَّنْ دَعَا إِلَى اللَّهِ وَعَمِلَ صَالِحًا وَقَالَ إِنَّنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ ﴿۳۳﴾

و چه کسى کلام نیکوترى دارد از کسى که به طرف خدا دعوت مى نماید و عمل صالح مى کند و مى گوید که حقیقتا من از مسلمانانم؟ ﴿۳۳﴾

«دستورات اخلاقی»

وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ ﴿۳۴﴾

و نیکى و بدى مساوى نیست. به آن گونه که بهتر ممکن است، دفاع کن. پس زمانى که بین تو و بین او دشمنى است، تصوّر کن که او دوست صمیمى است. ﴿۳۴﴾

وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا الَّذِينَ صَبَرُوا وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِيمٍ ﴿۳۵﴾

و جز کسانى که بردبارند، به این حقیقت نمى رسند و جز کسانى که بهره بزرگى دارند به آن حقیقت نمى رسند. ﴿۳۵﴾

برداشت از آیات ۳۵ – ۳۳

دعوت به خدا

سالک الی اللّه باید بداند که بهترین کلام سخن کسی است که مردم را به سوی خدا دعوت می کند و کار صحیح و شایسته انجام می دهد و شعارش این است که من مسلمانم و دقیقا متوجه این مسئله است که خوبی با بدی بسیار فرق دارند و همیشه با بهترین زبان و عمل از حق باید دفاع کند و دشمن را در عین آن که با احتیاط با او رفتار می کند مانند دوست خود بداند و صبر را پیشه کند و به این مسائل اخلاقی کسی نمی رسد مگر با تزکیه نفس و کسی که از این راه بهره کافی برده باشد.

«در وسوسه شیطان به خدا پناه ببر»

وَإِمَّا يَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ ﴿۳۶﴾

و اگر وسوسه اى از شیطان به تو رسید، پس به خدا پناه ببر که قطعا او شنونده دانائى است. ﴿۳۶﴾

«برای خورشید و ماه سجده نکنید»

وَمِنْ آيَاتِهِ اللَّيْلُ وَالنَّهَارُ وَالشَّمْسُ وَالْقَمَرُ لَا تَسْجُدُوا لِلشَّمْسِ وَلَا لِلْقَمَرِ وَاسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَهُنَّ إِنْ كُنْتُمْ إِيَّاهُ تَعْبُدُونَ ﴿۳۷﴾

و از نشانه هاى او شب و روز و خورشید و ماه است. براى خورشید و براى ماه سجده نکنید، بلکه براى خدائى که آنها را خلق کرده، اگر شما تنها او را عبادت مى کنید، سجده نمایید. ﴿۳۷﴾

فَإِنِ اسْتَكْبَرُوا فَالَّذِينَ عِنْدَ رَبِّكَ يُسَبِّحُونَ لَهُ بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَهُمْ لَا يَسْأَمُونَ ﴿۳۸﴾

پس اگر تکبّر کردند، کسانى که نزد پروردگار توأند، خدا را شب و روز تسبیح مى کنند و آنها خسته نمى شوند. ﴿۳۸﴾

برداشت از آیات ۳۸ – ۳۶

سجده برای خدا

سالک الی اللّه باید همیشه از اغوای شیطان به خدا پناه ببرد و به ماه و خورشید سجده نکند بلکه خدائی که آنها را خلق کرده سجده کند اگر می خواهد بنده رسمی خدا باشد و تکبر نکند زیرا آنهایی که در نزد خدا هستند شب و روز تسبیح می کنند و خسته نمی شوند.

«تابستان و حرکت گیاهان از نشانه های خدا است»

وَمِنْ آيَاتِهِ أَنَّكَ تَرَى الْأَرْضَ خَاشِعَةً فَإِذَا أَنْزَلْنَا عَلَيْهَا الْمَاءَ اهْتَزَّتْ وَرَبَتْ إِنَّ الَّذِي أَحْيَاهَا لَمُحْيِي الْمَوْتَى إِنَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ ﴿۳۹﴾

و از نشانه هاى او این است که حتما تو زمین را خشک مى بینى، پس وقتى که آب را بر آن نازل مى کنیم، به جنبش مى آید و رشد مى کند. قطعا کسى که آن (زمین) را زنده کرده، (مى تواند) مرده را زنده کند. حتما او بر هر چیزى قادر است. ﴿۳۹﴾

إِنَّ الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي آيَاتِنَا لَا يَخْفَوْنَ عَلَيْنَا أَفَمَنْ يُلْقَى فِي النَّارِ خَيْرٌ أَمْ مَنْ يَأْتِي آمِنًا يَوْمَ الْقِيَامَةِ اعْمَلُوا مَا شِئْتُمْ إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ ﴿۴۰﴾

حقیقتا کسانى که درباره آیات ما به الحاد بر مى خیزند، بر ما پوشیده نیستند. آیا کسى که در آتش مى افتد بهتر است، یا کسى که روز قیامت با ایمان (نزد ما) بیاید؟ هر چه مى خواهید بکنید. قطعا خدا به آنچه مى کنید، بینا است. ﴿۴۰﴾

«قرآن کتاب شکست ناپذیری است»

إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِالذِّكْرِ لَمَّا جَاءَهُمْ وَإِنَّهُ لَكِتَابٌ عَزِيزٌ ﴿۴۱﴾

حتما کسانى که به قرآن در آن وقتى که برایشان نازل شد، کافر شدند و حقیقتا آن کتابى است عزیز. ﴿۴۱﴾

لَا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزِيلٌ مِنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ ﴿۴۲﴾

باطل کننده اى از قبلش و از بعدش متوجّه او نخواهد شد، نازل شده اى از جانب حکیم حمیدى است. ﴿۴۲﴾

مَا يُقَالُ لَكَ إِلَّا مَا قَدْ قِيلَ لِلرُّسُلِ مِنْ قَبْلِكَ إِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ وَذُو عِقَابٍ أَلِيمٍ ﴿۴۳﴾

درباره تو چیزى گفته نمى شود جز آنچه را که براى پیامبران قبل از تو گفته شده است. قطعا پروردگار تو داراى بخشش و صاحب عقاب دردناکى است. ﴿۴۳﴾

وَلَوْ جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا أَعْجَمِيًّا لَقَالُوا لَوْلَا فُصِّلَتْ آيَاتُهُ أَأَعْجَمِيٌّ وَعَرَبِيٌّ قُلْ هُوَ لِلَّذِينَ آمَنُوا هُدًى وَشِفَاءٌ وَالَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ فِي آذَانِهِمْ وَقْرٌ وَهُوَ عَلَيْهِمْ عَمًى أُولَئِكَ يُنَادَوْنَ مِنْ مَكَانٍ بَعِيدٍ ﴿۴۴﴾

و اگر ما آن (قرآن) را عجمى قرار مى دادیم، (آنها) مى گفتند: چرا آیاتش واضح نیست؟ آیا قرآن عجمى از رسول عربى (سزاوار است)؟ بگو: آن (قرآن) براى کسانى که ایمان آورده اند، هدایت و شفا است و کسانى که ایمان نمى آورند، در گوشهایشان سنگینى است و آن برایشان کورى است (گویا) آنها از راه دورى صدا زده مى شوند. ﴿۴۴﴾

«اختلاف درباره تورات»

وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ فَاخْتُلِفَ فِيهِ وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّكَ لَقُضِيَ بَيْنَهُمْ وَإِنَّهُمْ لَفِي شَكٍّ مِنْهُ مُرِيبٍ ﴿۴۵﴾

و ما به موسى کتاب دادیم. پس در آن اختلاف شد و اگر فرمانى از طرف پروردگارت پیشى نگرفته بود، در میان آنها قضاوت مى شد و حتما آنها درباره آن در شک و تردیدند. ﴿۴۵﴾

«هر کسی در گرو عمل خودش خواهد بود»

مَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِنَفْسِهِ وَمَنْ أَسَاءَ فَعَلَيْهَا وَمَا رَبُّكَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِيدِ ﴿۴۶﴾

کسى که عمل شایسته کند، براى خود انجام داده و کسى که بد کند، علیه خود انجام داده و پروردگار تو هرگز به بندگانش ظلم نخواهد کرد. ﴿۴۶﴾

«علم الهی»

إِلَيْهِ يُرَدُّ عِلْمُ السَّاعَةِ وَمَا تَخْرُجُ مِنْ ثَمَرَاتٍ مِنْ أَكْمَامِهَا وَمَا تَحْمِلُ مِنْ أُنْثَى وَلَا تَضَعُ إِلَّا بِعِلْمِهِ وَيَوْمَ يُنَادِيهِمْ أَيْنَ شُرَكَائِي قَالُوا آذَنَّاكَ مَا مِنَّا مِنْ شَهِيدٍ ﴿۴۷﴾

علم به ساعت قیامت به او (خدا) بر مى گردد. و میوه ها از غلافهاى خود بیرون نمى آیند و هیچ زنى حامله نمى شود و وضع حمل نمى کند، مگر به علم او (خدا) است. و روزى که ندا داده مى شوند که کجایند شریکهاى من؟ مى گویند که ما به تو اعلام کردیم که هیچ شاهدى براى گفتار ما نیست. ﴿۴۷﴾

وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَدْعُونَ مِنْ قَبْلُ وَظَنُّوا مَا لَهُمْ مِنْ مَحِيصٍ ﴿۴۸﴾

و آنچه را که قبلاً آنها مى خواندند از دست آنها رفته و مى دانند که براى آنها راه فرارى نیست. ﴿۴۸﴾

«انسان همیشه درخواست خوبی می کند»

لَا يَسْأَمُ الْإِنْسَانُ مِنْ دُعَاءِ الْخَيْرِ وَإِنْ مَسَّهُ الشَّرُّ فَيَئُوسٌ قَنُوطٌ ﴿۴۹﴾

انسان از دعاى خیر خسته نمى شود و چون بدى به او مى رسد، پس مأیوس (و) ناامید مى گردد. ﴿۴۹﴾

وَلَئِنْ أَذَقْنَاهُ رَحْمَةً مِنَّا مِنْ بَعْدِ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُ لَيَقُولَنَّ هَذَا لِي وَمَا أَظُنُّ السَّاعَةَ قَائِمَةً وَلَئِنْ رُجِعْتُ إِلَى رَبِّي إِنَّ لِي عِنْدَهُ لَلْحُسْنَى فَلَنُنَبِّئَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِمَا عَمِلُوا وَلَنُذِيقَنَّهُمْ مِنْ عَذَابٍ غَلِيظٍ ﴿۵۰﴾

و اگر بعد از ضررى که به او رسیده، رحمتى را از جانب خود به او بچشانیم، مى گوید: این از جانب خود من است و من گمان نمى کنم که ساعت قیامت بر پا شود و اگر من به سوى پروردگارم برگردانده شوم، حتما براى من در نزد او نیکى خواهد بود. پس به کسانى که کافر شده اند، خبر خواهیم داد آنچه را که عمل کرده اند و قطعا عذاب سختى به آنها مى چشانیم. ﴿۵۰﴾

برداشت از آیات ۵۰ – ۴۴

دستورات انسان ساز قرآن

سالک الی اللّه باید از آیات فوق استفاده های زیر را بکند:

۱ – تا می تواند ایراد بی جا به اهل حق به خصوص ذات مقدس پروردگار نداشته باشد.

۲ – بداند که قرآن حتی الفاظش از جانب پروردگار تنظیم شده و هدایت و شفا است برای کسانی که ایمان آورده اند.

۳ – باید بداند که کسانی که ایمان ندارند مانند کور و کری هستند که هیچ چیز نمی شنوند و حقایق را درک نمی کنند.

۴ – خدای تعالی به حضرت موسی علیه السلام کتاب عنایت کرده تا مردم هدایت شوند نه آن که در آن اختلاف کنند و با شک و تردید با کلام خدا روبرو شوند.

۵ – کسانی که اعمال شایسته انجام می دهند به نفع خود انجام داده و به خدای تعالی هیچ نفعی نمی رسانند.

۶ – کسانی که کار بد می کنند به ضرر خود آن کارها را انجام داده اند و خدا به بندگانش ظلم نمی کند.

۷ – خدای تعالی عالم به جمیع امور است پس نباید در محضر پروردگار اعمال ناشایستی انجام دهد.

۸ – نباید انسان از دعای خیر برای خود و دیگران خسته شود.

۹ – اگر بدی به او رسید نباید مأیوس و ناامید گردد.

۱۰ – اگر بلاهای ناگهانی از قبیل سیل و زلزله به او برسد از طرف پروردگار به او مهربانی خاصی خواهد شد.

۱۱ – نباید الطاف پروردگار را نادیده بگیرد و خدا و روز قیامت را منکر شود که اگر این چنین شد خدای تعالی به او عذاب سختی می چشاند.

«به نعمتهای الهی بی توجّه نباشید»

وَإِذَا أَنْعَمْنَا عَلَى الْإِنْسَانِ أَعْرَضَ وَنَأَى بِجَانِبِهِ وَإِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ فَذُو دُعَاءٍ عَرِيضٍ ﴿۵۱﴾

و وقتى که ما نعمتى را به انسان بدهیم، اعراض و بى اعتنائى مى کند و خود را به کنارى مى کشاند و وقتى که بدى به او مى رسد، پس اهل دعاى مفصّلى مى شود. ﴿۵۱﴾

«قرآن از جانب خدا است»

قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ كَانَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ ثُمَّ كَفَرْتُمْ بِهِ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنْ هُوَ فِي شِقَاقٍ بَعِيدٍ ﴿۵۲﴾

بگو: اگر شما ببینید که آن (قرآن) از جانب خدا است، سپس به آن کافر شده اید، چه کسى گمراهتر از آن کسى است که او در مخالفت دور و شدیدى قرار دارد؟ ﴿۵۲﴾

«نشانه های خدای تعالی در آفاق و انفس»

سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الْآفَاقِ وَفِي أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ أَوَلَمْ يَكْفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدٌ ﴿۵۳﴾

به زودى آیاتمان را در آفاق و در وجود خودشان به آنها نشان مى دهیم تا اینکه براى آنها واضح شود که او حقّ است. آیا کفایت نمى کند اینکه پروردگار تو بر هر چیزى گواه است؟ ﴿۵۳﴾

أَلَا إِنَّهُمْ فِي مِرْيَةٍ مِنْ لِقَاءِ رَبِّهِمْ أَلَا إِنَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ مُحِيطٌ ﴿۵۴﴾

آگاه باشید که قطعا آنها به لقاى پروردگارشان در شکند. آگاه باشید که حقیقتا او (خدا) به همه چیز احاطه دارد. ﴿۵۴﴾

برداشت از آیات ۵۴ – ۵۱

نعمتهای الهی

سالک الی اللّه نباید نعمت های الهی را بی اهمیت تصور کند و تنها در وقتی که ناراحتی دارد با خدا ارتباط برقرار کند.

سالک الی اللّه اگر بخواهد آیات الهی را در آفاق و انفس ببیند باید به آنچه از جانب پروردگار نازل شده ایمان بیاورد و به لقای پروردگارش ایمان داشته باشد و بداند که خدا به هر چیزی احاطه دارد.

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *