بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

«به نام خداوند بخشنده مهربان»

«قرآن به حقّ از طرف پروردگار نازل شده است»

الم ﴿۱﴾

الم ﴿۱﴾

تَنْزِيلُ الْكِتَابِ لَا رَيْبَ فِيهِ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِينَ ﴿۲﴾

کتابى است که از جانب پروردگار عالمیان نازل شده و در آن شک و تردیدى نیست. ﴿۲﴾

أَمْ يَقُولُونَ افْتَرَاهُ بَلْ هُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ لِتُنْذِرَ قَوْمًا مَا أَتَاهُمْ مِنْ نَذِيرٍ مِنْ قَبْلِكَ لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ ﴿۳﴾

آیا آنها مى گویند که این قرآن را به خدا افتراء زده است؟ بلکه آن از جانب پروردگارت حقّ است تا بترسانى قومى را که قبل از تو ترساننده اى براى آنها نیامده است، شاید آنها هدایت شوند. ﴿۳﴾

«آسمانها و زمین در شش روز آفریده شده»

اَللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَى عَلَى الْعَرْشِ مَا لَكُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا شَفِيعٍ أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ ﴿۴﴾

خدا آن کسى است که آسمانها و زمین و آنچه در بین اینها است، در شش روز آفرید. سپس قدرتش بر عرش استیلاء گرفت و براى شما غیر از خدا ولىّ و شفیعى نخواهد بود. آیا پس چرا متذکر نمى شوید؟ ﴿۴﴾

يُدَبِّرُ الْأَمْرَ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ ثُمَّ يَعْرُجُ إِلَيْهِ فِي يَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهُ أَلْفَ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ ﴿۵﴾

کار را از آسمان به سوى زمین تدبیر مى کند. سپس در روزى که مقدار آن هزار سال از سالهائى که شما مى شمارید مى باشد، به طرف او بالا مى رود. ﴿۵﴾

ذَلِكَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ ﴿۶﴾

آن خدا عالم به پنهانی و آشکارِ عزیز مهربان است. ﴿۶﴾

«خلقت بدن انسان»

اَلَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الْإِنْسَانِ مِنْ طِينٍ ﴿۷﴾

او کسى است که خلقت هر چیزى را نیکو کرده و خلقت (بدن) انسان را از گِل شروع فرموده است. ﴿۷﴾

ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ مَاءٍ مَهِينٍ ﴿۸﴾

سپس نسل انسان را از خالص از آبِ بى مقدارى قرار داده است. ﴿۸﴾

ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِيهِ مِنْ رُوحِهِ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ قَلِيلًا مَا تَشْكُرُونَ ﴿۹﴾

سپس او را موزون کرده و در او از روح خودش دمیده و براى شما گوش شنوا و چشمهاى بینا و دلهائى قرار داده است. کمتر شکر او را مى کنید. ﴿۹﴾

«انکار قیامت»

وَقَالُوا أَإِذَا ضَلَلْنَا فِي الْأَرْضِ أَإِنَّا لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ بَلْ هُمْ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ كَافِرُونَ ﴿۱۰﴾

و مى گویند: آیا وقتى که ما در زمین ناپدید شدیم، آیا دوباره آفرینش جدیدى خواهیم یافت؟ بلکه آنها ملاقات پروردگارشان را انکار مى کنند. ﴿۱۰﴾

قُلْ يَتَوَفَّاكُمْ مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّكُمْ تُرْجَعُونَ ﴿۱۱﴾

بگو: ملک الموتى که بر شما مأمور شده، جانتان را مى گیرد، سپس به سوى پروردگارتان برگردانده مى شوید. ﴿۱۱﴾

وَلَوْ تَرَى إِذِ الْمُجْرِمُونَ نَاكِسُو رُءُوسِهِمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ رَبَّنَا أَبْصَرْنَا وَسَمِعْنَا فَارْجِعْنَا نَعْمَلْ صَالِحًا إِنَّا مُوقِنُونَ ﴿۱۲﴾

و اگر ببینى آن وقتى را که گناهکاران در نزد پروردگارشان سرهایشان را به زیر انداخته، (مى گویند:) پروردگار ما، ما دیدیم و شنیدیم. پس ما را برگردان تا عمل صالح کنیم که حتما ما اهل یقینیم. ﴿۱۲﴾

«جهنّم از جنّ و انس پر خواهد شد»

وَلَوْ شِئْنَا لَآتَيْنَا كُلَّ نَفْسٍ هُدَاهَا وَلَكِنْ حَقَّ الْقَوْلُ مِنِّي لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ ﴿۱۳﴾

و اگر ما مى خواستیم، به هر کسى هدایت او را مى دادیم. ولى سخن من محقّق گردید که (گفتیم:) جهنّم را از جنّ و انس همگى پر خواهم کرد. ﴿۱۳﴾

فَذُوقُوا بِمَا نَسِيتُمْ لِقَاءَ يَوْمِكُمْ هَذَا إِنَّا نَسِينَاكُمْ وَذُوقُوا عَذَابَ الْخُلْدِ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۱۴﴾

پس بچشید به خاطر آنکه دیدار امروزتان را فراموش کردید و ما هم شما را فراموش نمودیم و بچشید عذاب دائمى را به خاطر آنچه عمل کرده اید. ﴿۱۴﴾

«آیه سجده واجب و صفات مؤمنین»

إِنَّمَا يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا الَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُوا بِهَا خَرُّوا سُجَّدًا وَسَبَّحُوا بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَهُمْ لَا يَسْتَكْبِرُونَ ﴿۱۵﴾ 

جز این نیست کسانى به آیات ما ایمان مى آورند که وقتى متذکر آیات ما مى شوند، به سجده مى افتند و به ستایش (تسبیح و حمد) پروردگارشان تسبیح مى گویند و آنها تکبّر نمى کنند. ﴿۱۵﴾

تَتَجَافَى جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضَاجِعِ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفًا وَطَمَعًا وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ ﴿۱۶﴾

از رختخوابها بیرون مى روند. پروردگارشان را با ترس و طمع مى خوانند و از آنچه به آنها روزى داده ایم، انفاق مى کنند. ﴿۱۶﴾

برداشت از آیه ۱۶

خضوع در مقابل پروردگار

سالک الی اللّه باید وقتی که خدا نزد او یادآوری می شود، کمال خضوع را در مقابل پروردگارش داشته باشد و او را تسبیح و حمد کند و تکبّر نکند. در نیمه های شب از رختخوابش بیرون بیاید و خدا را به خاطر ترس از جزای گناهانش بخواند و طمع به الطافش داشته باشد و از آن چه خدا به او عنایت کرده انفاق کند.

فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿۱۷﴾

پس هیچ کس نمى داند چه نور چشمى براى آنها در خفاء نگه داشته شده، جزائى است براى آنچه عمل کرده اند. ﴿۱۷﴾

«مؤمن و فاسق نزد خدا مساوی نیستند»

أَفَمَنْ كَانَ مُؤْمِنًا كَمَنْ كَانَ فَاسِقًا لَا يَسْتَوُونَ ﴿۱۸﴾

آیا پس کسى که مؤمن بوده است، مانند کسى است که فاسق بوده؟ اینها مساوى نیستند. ﴿۱۸﴾

أَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَى نُزُلًا بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴿۱۹﴾

امّا کسانى که ایمان آوردند و عمل صالح کردند، پس براى آنها بهشتهائى محل نزولشان به خاطر آنچه عمل کرده اند، مى باشد. ﴿۱۹﴾

وَأَمَّا الَّذِينَ فَسَقُوا فَمَأْوَاهُمُ النَّارُ كُلَّمَا أَرَادُوا أَنْ يَخْرُجُوا مِنْهَا أُعِيدُوا فِيهَا وَقِيلَ لَهُمْ ذُوقُوا عَذَابَ النَّارِ الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ ﴿۲۰﴾

و امّا کسانى که معصیت کرده اند، پس جایگاهشان آتش است. هر وقت بخواهند از آن بیرون بیایند، به آن برگردانده مى شوند و به آنها گفته مى شود: بچشید عذاب آتشى را که آن را تکذیب مى کردید. ﴿۲۰﴾

وَلَنُذِيقَنَّهُمْ مِنَ الْعَذَابِ الْأَدْنَى دُونَ الْعَذَابِ الْأَكْبَرِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ ﴿۲۱﴾

و قطعا بچشانیم آنها را از عذاب نزدیک دنیا، غیر از عذاب بزرگ آخرت، شاید آنها برگردند. ﴿۲۱﴾

«اعراض از آیات خدا»

وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُكِّرَ بِآيَاتِ رَبِّهِ ثُمَّ أَعْرَضَ عَنْهَا إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ مُنْتَقِمُونَ ﴿۲۲﴾

و چه کسى ظالم تر از آن کسى است که آیات پروردگارش به او تذکر داده مى شود، سپس از آنها اعراض مى کند. قطعا ما از گناهکاران انتقام مى گیریم. ﴿۲۲﴾

«یادی از حضرت موسی علیه السلام»

وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ فَلَا تَكُنْ فِي مِرْيَةٍ مِنْ لِقَائِهِ وَجَعَلْنَاهُ هُدًى لِبَنِي إِسْرَائِيلَ ﴿۲۳﴾

و قطعا ما به موسى کتاب دادیم. پس تو شکى نداشته باش از اینکه آن کتاب را او دریافت کرد و ما آن کتاب را براى بنى اسرائیل هدایت قرار دادیم. ﴿۲۳﴾

وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يُوقِنُونَ ﴿۲۴﴾

و ما از آنها پیشوایانى که به فرمان ما هدایت مى کردند، در آن وقتى که صبر کردند و به آیات ما یقین مى نمودند، قرار دادیم. ﴿۲۴﴾

إِنَّ رَبَّكَ هُوَ يَفْصِلُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ ﴿۲۵﴾

حتما پروردگار تو در روز قیامت بین آنها به خاطر آنچه که در آن اختلاف کرده اند، فاصله مى اندازد. ﴿۲۵﴾

«هلاکت اقوامی در گذشته»

أَوَلَمْ يَهْدِ لَهُمْ كَمْ أَهْلَكْنَا مِنْ قَبْلِهِمْ مِنَ الْقُرُونِ يَمْشُونَ فِي مَسَاكِنِهِمْ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ أَفَلَا يَسْمَعُونَ ﴿۲۶﴾

آیا آنها را این موضوع هدایت نمى کند که چقدر ما قبل از آنها در قرنهاى گذشته هلاک کردیم؟ اینها در مساکن آنها راه مى روند. قطعا در آن نشانه هائى است. آیا پس (چرا) نمى شنوند؟ ﴿۲۶﴾

«فایده آب در زمین خشک»

أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا نَسُوقُ الْمَاءَ إِلَى الْأَرْضِ الْجُرُزِ فَنُخْرِجُ بِهِ زَرْعًا تَأْكُلُ مِنْهُ أَنْعَامُهُمْ وَأَنْفُسُهُمْ أَفَلَا يُبْصِرُونَ ﴿۲۷﴾

آیا (چرا) نمى بینند که ما آب را به طرف زمینهاى خشک آنها جریان مى دهیم تا بوسیله آن زراعت را بیرون بیاوریم تا از آن چهارپایانشان و خودشان بخورند؟ آیا پس (چرا) بصیرت پیدا نمى کنند؟ ﴿۲۷﴾

«روز پیروزی»

وَيَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْفَتْحُ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ ﴿۲۸﴾

و مى گویند: این فتح و پیروزى چه وقت خواهد بود اگر شما راستگو هستید؟ ﴿۲۸﴾

قُلْ يَوْمَ الْفَتْحِ لَا يَنْفَعُ الَّذِينَ كَفَرُوا إِيمَانُهُمْ وَلَا هُمْ يُنْظَرُونَ ﴿۲۹﴾

بگو: روز پیروزى، ایمان کسانى که کافر شدند، برایشان فایده اى ندارد و به آنها مهلت داده نمى شود. ﴿۲۹﴾

فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَانْتَظِرْ إِنَّهُمْ مُنْتَظِرُونَ ﴿۳۰﴾

پس از آنها اعراض کن و منتظر باش که حتما آنها هم انتظار مى کشند. ﴿۳۰﴾